Ống kính gắn ngoài cho điện thoại di động hứa hẹn mang lại sự đa năng vượt trội cho nhiếp ảnh smartphone. Tuy nhiên, với vai trò là một chuyên gia đánh giá và biên tập viên tại thuthuatmobile.net, cá nhân tôi không khuyến khích và cũng không sử dụng các phụ kiện này. Từ thiết kế cồng kềnh, bất tiện cho đến chất lượng hình ảnh đôi khi không đạt mong đợi, có rất nhiều lý do khiến ống kính ngoài không phải là lựa chọn tối ưu cho trải nghiệm nhiếp ảnh di động hiện đại.
Các smartphone ngày nay được trang bị hệ thống camera cực kỳ tiên tiến, đủ sức đáp ứng hầu hết các nhu cầu chụp ảnh thông thường và thậm chí là bán chuyên. Việc cố gắng thêm thắt các phụ kiện bên ngoài đôi khi không những không nâng cao hiệu quả mà còn làm giảm đi tính tiện dụng, vốn là ưu điểm cốt lõi của nhiếp ảnh trên điện thoại.
1. Camera Smartphone Ngày Càng Tốt Hơn Trong Khả Năng Zoom
Khả năng zoom của camera smartphone đã được cải thiện đáng kể qua từng thế hệ, mang lại trải nghiệm tốt hơn bao giờ hết. Đối với đa số các tình huống chụp ảnh, tính năng zoom tích hợp của điện thoại hoạt động hiệu quả và đủ dùng. Hơn nữa, thay vì sử dụng zoom kỹ thuật số, tôi thường ưu tiên di chuyển lại gần đối tượng để có được bức ảnh chất lượng nhất mà không cần đến ống kính phụ trợ. Trong trường hợp cần chụp các đối tượng ở khoảng cách quá xa mà smartphone không thể đáp ứng, lựa chọn tối ưu của tôi sẽ là một chiếc máy ảnh mirrorless chuyên nghiệp, thay vì cố gắng bù đắp bằng các ống kính gắn ngoài cho điện thoại.
Trước khi cân nhắc mua một chiếc ống kính ngoài, hãy tự hỏi điều bạn thực sự mong muốn từ camera điện thoại là gì. Zoom quang học tích hợp sẵn thường là một giải pháp tiện lợi và hiệu quả hơn nhiều so với việc loay hoay với các phụ kiện gắn thêm.
Núi và thác nước chụp 1x trên điện thoại
2. Các Điều Chỉnh Tiêu Cự Đã Tích Hợp Sẵn Trong Điện Thoại
Đối với máy ảnh mirrorless chuyên nghiệp, sự đa năng là một trong những lý do lớn nhất khiến tôi đầu tư vào các loại ống kính khác nhau, đặc biệt là ống kính zoom. Tuy nhiên, trên smartphone, tôi đã có sẵn các tùy chọn tích hợp để điều chỉnh tiêu cự mà không cần phụ kiện.
Ví dụ, chiếc iPhone của tôi cho phép chuyển đổi tức thì giữa các mức zoom như 0.5x (góc siêu rộng) và 1x (tiêu chuẩn) chỉ bằng một chạm trên màn hình camera chính. Ngoài ra, ứng dụng Ảnh (Photos) cũng cung cấp khả năng cắt (crop) các phần của bức ảnh, giúp điều chỉnh bố cục hoặc thu phóng thêm mà không làm giảm đáng kể chất lượng hình ảnh, đặc biệt khi ảnh gốc có độ phân giải cao. Điều này mang lại sự linh hoạt tương đương mà không cần gắn thêm ống kính.
3. Dễ Dàng Áp Dụng Bộ Lọc Ngay Trên Smartphone
Một lý do khác khiến nhiều người tìm đến ống kính ngoài là để sử dụng các bộ lọc ảnh mới, chẳng hạn như bộ lọc ND (Neutral Density). Trong nhiều trường hợp, các bộ lọc này cần được gắn trực tiếp lên ống kính ngoài. Mặc dù chúng có thể tạo ra những hiệu ứng độc đáo, nhưng chúng không thực sự cần thiết đối với nhiếp ảnh di động hàng ngày.
Smartphone hiện đại cho phép tôi thêm nhiều bộ lọc khác nhau vào ảnh ngay lập tức mà không cần tải thêm ứng dụng bên thứ ba. Ví dụ, một số bộ lọc yêu thích của tôi trên iPhone bao gồm “Vivid” (Sống động) và “Dramatic Warm” (Ấm áp kịch tính), cùng với nhiều tùy chọn đen trắng.
Áp dụng bộ lọc vivid trên iPhone
Nếu tôi muốn nhiều lựa chọn hơn, tôi luôn có thể tải xuống các ứng dụng camera chuyên nghiệp để chụp ảnh đẹp hơn nữa. Tôi sẵn sàng thử một bộ lọc ND nếu tìm thấy một loại phù hợp với phong cách cá nhân, nhưng cho đến nay, các giải pháp tích hợp đã đủ làm tôi hài lòng.
4. Ống Kính Ngoài Cồng Kềnh Và Gây Chú Ý
Một số ống kính gắn ngoài, đặc biệt là các loại lớn như ống kính zoom 50mm, có cảm giác khá cồng kềnh và không thân thiện với việc bỏ túi. Bạn cần phải tháo chúng ra trước khi cất điện thoại, gây bất tiện không nhỏ trong quá trình sử dụng hàng ngày.
Hơn thế nữa, tôi thường muốn tránh gây sự chú ý không cần thiết khi chụp ảnh ở nơi công cộng. Việc giữ mọi thứ đơn giản và kín đáo giúp trải nghiệm nhiếp ảnh của tôi trở nên thú vị và thoải mái hơn rất nhiều. Một chiếc ống kính lớn gắn trên điện thoại có thể phá vỡ sự tinh tế này.
5. Nguy Cơ Biến Dạng Ảnh Từ Ống Kính Ngoài
Nếu bạn đã từng chụp ảnh với bất kỳ loại ống kính nào, có lẽ bạn đã ít nhất một lần gặp phải hiện tượng biến dạng ảnh. Ngay cả những ống kính mirrorless tốt nhất, có giá hàng nghìn đô la, cũng không tránh khỏi điều này. Tuy nhiên, tôi nhận thấy rằng hiện tượng biến dạng xảy ra thường xuyên và rõ rệt hơn nhiều khi sử dụng ống kính gắn ngoài cho smartphone.
Do nhiều ống kính camera smartphone gắn ngoài là sản phẩm của các bên thứ ba, độ biến dạng thường tệ hơn so với ảnh chụp bằng camera gốc của điện thoại. Mặc dù các vấn đề này có thể dễ dàng được khắc phục trong các công cụ chỉnh sửa ảnh chuyên nghiệp như Lightroom, nhưng việc này có thể gây khó khăn nếu bạn không có quyền truy cập hoặc không thành thạo các phần mềm chỉnh sửa ảnh chuyên dụng. Những biến dạng này không phải lúc nào cũng là yếu tố phá hỏng bức ảnh, nhưng là điều đáng cân nhắc nếu bạn đang nghĩ đến việc mua ống kính ngoài.
6. Quá Trình Cài Đặt Ống Kính Phức Tạp
Tôi thích chụp ảnh đường phố bằng smartphone hơn là DSLR (và nhiều thể loại khác) vì việc mang theo điện thoại tiện lợi hơn rất nhiều. Tất cả những gì tôi cần làm là lấy điện thoại ra khỏi túi, mở ứng dụng Camera và bắt đầu chụp ảnh. Ngay cả khi không thay ống kính trên máy ảnh mirrorless, việc chọn đúng cài đặt đôi khi cũng khá phiền phức.
Nếu tôi sử dụng ống kính ngoài, tôi sẽ phải tốn thêm thời gian để thiết lập điện thoại. Các ống kính nhỏ hơn chỉ cần kẹp vào, nhưng những loại lớn hơn có thể yêu cầu quy trình phức tạp hơn. Do điện thoại nhỏ gọn hơn nhiều, bạn thậm chí có thể cần thêm một chiếc tripod để ổn định thiết bị.
Theo tôi, thời gian thiết lập bổ sung này không xứng đáng với công sức bỏ ra. Tôi thà dùng máy ảnh mirrorless cho những bức ảnh đòi hỏi sự phức tạp và dùng smartphone cho những khoảnh khắc đời thường, tự nhiên hơn.
7. Các Ứng Dụng Chụp Ảnh Mang Lại Sự Linh Hoạt Cần Thiết
Một lập luận chống lại camera smartphone là chúng không linh hoạt bằng máy ảnh chuyên nghiệp. Mặc dù bạn có thể zoom, nhưng nó không đạt được cùng cấp độ như ống kính máy ảnh chuyên nghiệp, và hầu hết thời gian, bạn thậm chí không thể thay đổi tốc độ màn trập hay ISO.
Chụp ảnh smartphone bằng ứng dụng ProCam
Mặc dù tôi đồng ý rằng smartphone có những giới hạn nhất định so với máy ảnh chuyên dụng, bạn vẫn có thể tùy chỉnh cài đặt nhiều hơn bạn nghĩ. Tương tự như với các ống kính máy ảnh khác, bạn có thể thay đổi khẩu độ trong một số trường hợp, ví dụ như tính năng Chế độ Chân dung (Portrait Mode) của Apple.
Nếu tôi cần sự linh hoạt cao hơn, tôi có thể dễ dàng tải xuống các ứng dụng của bên thứ ba. Ứng dụng ProCamera trên iOS, chẳng hạn, nổi bật với khả năng chụp thiếu sáng tốt và công nghệ chống rung, mang lại trải nghiệm chụp ảnh chuyên nghiệp hơn nhiều.
8. Tránh Mang Vác Thêm Thiết Bị Không Cần Thiết
Việc thiết lập các ống kính phụ đã đủ rắc rối, và tôi không muốn mang thêm bất kỳ thiết bị nào không cần thiết. Cố gắng sắp xếp nhiều ống kính trong túi không chỉ gây khó chịu mà việc liên tục lo lắng về chúng cũng làm mất đi niềm vui của nhiếp ảnh.
Ảnh hoàng hôn chụp bằng iPhone với bộ lọc Vivid
Một vấn đề khác là nó dễ khiến bạn bỏ quên thiết bị. Tôi thường xuyên dọn dẹp túi xách ở nhà để tránh lộn xộn, nhưng điều này đã dẫn đến việc tôi vô tình bỏ quên những vật dụng quan trọng nhiều lần hơn tôi muốn thừa nhận.
Việc có camera smartphone luôn sẵn sàng — và biết rằng tôi không bỏ lỡ bất kỳ khoảnh khắc nào dù không mang theo thiết bị phụ trợ — giúp tôi dễ dàng chụp được nhiều ảnh hơn. Điều này, đến lượt nó, giúp tôi cải thiện kỹ năng chụp ảnh một cách tự nhiên.
Vì nhiều lý do, tôi nhận thấy mình tốt hơn khi không sử dụng ống kính gắn ngoài cho smartphone. Tôi không thích mang nhiều đồ hơn mức cần thiết, và việc chụp ảnh trở nên dễ dàng hơn khi không phải thiết lập thêm thiết bị bên ngoài. Trong nhiều trường hợp, khả năng zoom tích hợp của smartphone đã đủ tốt để có được những bức ảnh chất lượng.
