Một chiếc PC có khả năng “tương lai hóa” hay “bền vững” (future-proof) thường đi kèm với mức giá không hề nhỏ, đơn giản vì chúng được lắp ráp từ những linh kiện đắt tiền nhất trên thị trường. Tuy nhiên, với một chút nghiên cứu và lựa chọn linh kiện công nghệ thông minh, bạn hoàn toàn có thể tự xây dựng một bộ PC mà không cần nâng cấp trong ít nhất năm năm tới, tiết kiệm đáng kể chi phí mà vẫn đảm bảo hiệu năng.
5. Ưu Tiên Thế Hệ RAM Mới Nhất: DDR5
DDR5 là thế hệ RAM mới nhất hiện nay. Trong khi DDR4, phiên bản tiền nhiệm, đang dần bị loại bỏ, thì thế hệ tiếp theo là DDR6 dự kiến sẽ ra mắt người tiêu dùng vào năm 2026. Cá nhân tôi nhớ rất rõ khi xây dựng chiếc PC đầu tiên của mình vào năm 2016, DDR3 vẫn rất phổ biến dù DDR4 đã là thế hệ mới nhất. May mắn thay, tôi đã chọn RAM DDR4 dù có thể tiết kiệm tiền với DDR3.
Các thanh RAM DDR5 máy tính được xếp chồng lên nhau
Chính nhờ quyết định quan trọng đó, tôi đã sử dụng cặp RAM Corsair Vengeance LPX 2x4GB DDR4 cho đến tận năm 2022, chỉ bổ sung thêm hai thanh RAM tương tự vào năm 2020 để nâng cấp lên 16GB cho nhu cầu chỉnh sửa video. Giá DDR5 vào năm 2022 cực kỳ cao, có thời điểm lên tới 360 USD cho bộ Corsair Vengeance 2x16GB 5200MHz. Tuy nhiên, hiện tại, các bộ kit tương tự đã có giá dưới 100 USD.
Biểu đồ lịch sử giá RAM DDR5 qua các tháng
Giá DDR5 sẽ tiếp tục giảm và DDR6 cũng sẽ mất một thời gian để được phổ biến rộng rãi. Do đó, DDR5 là lựa chọn hợp lý nhất nếu bạn muốn tránh lo lắng về việc nâng cấp trong tương lai gần. DDR5 mang lại tốc độ vượt trội và tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng PC của bạn, dung lượng 32-64GB DDR5 có thể sẽ là quá đủ ngay cả khi DDR6 đã được phát hành.
4. Mua CPU và GPU Đời Cũ Nhưng Phân Khúc Cao Cấp
Card đồ họa thế hệ mới nhất sẽ luôn là linh kiện đắt tiền nhất trong dàn PC. Tuy nhiên, mỗi khi các sản phẩm mới ra mắt, nhiều người dùng có xu hướng nâng cấp và bán lại các card đồ họa phân khúc cao cấp của thế hệ trước với mức giá phải chăng hơn đáng kể.
Hệ thống quạt tản nhiệt của card đồ họa GTX 1080 Ti
Vào năm 2020, tôi đã mua một chiếc GTX 1080Ti và một bộ Ryzen 9 3900x với giá 400 USD mỗi chiếc, ngay trước khi tình trạng thiếu hụt chip silicon gây ra những đợt tăng giá điên cuồng. Hãy tìm kiếm các bài đánh giá về những GPU và CPU cao cấp tập trung vào giá trị sử dụng trên hiệu năng ở phân khúc cao. Việc quá chú trọng vào “giá trị” có thể khiến bạn chỉ mua được linh kiện tầm trung, và chúng sẽ không thể dùng bền được lâu như các linh kiện cao cấp. Hãy để mắt tới các linh kiện cao cấp đã qua sử dụng với giá tốt, lý tưởng là khoảng 70% giá bán lẻ đề xuất (SRP) hoặc thấp hơn.
Chẳng hạn, việc lựa chọn các linh kiện cao cấp như Nvidia RTX 3080 Ti và AMD Ryzen 9 7900x sẽ đảm bảo GPU và CPU của bạn vẫn đủ mạnh để xử lý các tựa game mới nhất và các chương trình nặng cho đến khi GPU không còn được hỗ trợ driver nữa. CPU thì không sử dụng driver theo cách tương tự GPU, nên chúng có tuổi thọ sử dụng lâu hơn nhiều — đặc biệt nếu bạn thường xuyên vệ sinh bo mạch chủ và thay keo tản nhiệt cho CPU để chúng không bị quá nhiệt và hỏng hóc.
3. Không Cần Chi Tiền Cho Bo Mạch Chủ Tốt Nhất
Mặc dù bạn đang tìm mua những linh kiện tốt nhất của thế hệ trước, điều đó không có nghĩa là chúng cần phải được lắp vào một bo mạch chủ đắt tiền nhất để hỗ trợ.
Tuy nhiên, bạn cũng không nên chọn các bo mạch chủ thuộc phân khúc thấp nhất, như dòng AMD A-series hay Intel H-series. May mắn thay, các dòng bo mạch chủ tầm trung của Intel và AMD khá tương đồng, ví dụ như AMD AM5 B650 và Intel LGA 1700 B760. Mặc dù không phải tất cả các bo mạch chủ dòng B đều giống nhau, nhưng bạn nên tìm kiếm hai tính năng chính sau đây.
CPU Ryzen được đặt trên bo mạch chủ đã được làm sạch
Đủ VRM và Tản Nhiệt Chắc Chắn
Các mô-đun điều chỉnh điện áp (VRM) có nhiệm vụ cung cấp nguồn điện sạch và ổn định cho CPU và các linh kiện khác của bạn. Đây là một nhiệm vụ nặng nề và chúng có thể rất nóng, vì vậy bạn sẽ muốn các VRM có tản nhiệt che phủ để giúp làm mát chúng.
Bo mạch chủ MSI MEG Z790 với các VRM được đánh dấu màu đỏ
Nếu bo mạch chủ của bạn không có VRM chất lượng cao và không đủ số lượng, CPU tiêu thụ nhiều điện năng của bạn sẽ không nhận được nguồn điện cần thiết. Không có quy tắc cụ thể về số lượng chính xác, nhưng theo kinh nghiệm, hãy nhắm đến ít nhất 10 VRM. Bạn có thể đếm chúng bằng cách tìm các cuộn cảm (chokers), những khối lớn bao quanh CPU.
Ví dụ, Intel Core i9 13900K có TDP (công suất thiết kế nhiệt) là 253W, một lượng điện năng đáng kinh ngạc đối với một CPU. Để xử lý mức tiêu thụ điện năng cao này, bạn sẽ muốn ghép nối nó với một bo mạch chủ như MSI B760 Gaming có nhiều VRM và tản nhiệt lớn.
Có Ít Nhất Bốn Khe Cắm RAM
Khi mua RAM, hãy cố gắng mua hai thanh với tổng dung lượng RAM mong muốn của bạn. Hai thanh RAM sẽ kích hoạt chế độ kênh đôi (dual-channel), và việc sử dụng cả bốn khe không làm tăng tốc độ.
Hai thanh RAM mang lại cho bạn sự linh hoạt để bổ sung thêm trong tương lai mà không phải hy sinh hiệu suất ở hiện tại. Cấu hình 4x8GB không mang lại hiệu suất nhanh hơn so với 2x16GB, giả sử cùng tốc độ xung nhịp. Do đó, việc mua 2x16GB, chẳng hạn như bộ kit Crucial 2x16GB này, là lựa chọn tốt hơn. Bạn sẽ có hai khe trống để nâng cấp trong tương lai.
2. Đầu Tư Vào Nguồn Máy Tính (PSU) Từ Thương Hiệu Uy Tín
Mặc dù không trực tiếp bổ sung hiệu suất cho PC của bạn, bộ nguồn (PSU) lại là linh kiện cực kỳ quan trọng đối với một bộ PC hoàn chỉnh.
Một PSU kém chất lượng có thể hỏng và kéo theo các linh kiện khác của bạn, hoặc tệ nhất là gây ra hỏa hoạn. Vào năm 2017, điều đầu tiên tôi nâng cấp trên PC của mình chính là PSU. Tôi đã chuyển từ một bộ nguồn 500W 80 PLUS Bronze giá rẻ sang một bộ SilverStone 600W 80 PLUS Silver. Tôi đã giữ nó và sử dụng cho mọi chiếc PC của mình. Đó là linh kiện duy nhất còn sót lại từ chiếc PC ban đầu của tôi, mặc dù tôi khuyên bạn không nên giữ PSU quá năm năm. Bạn cũng có thể tham khảo kênh PSUCircuit trên YouTube; kênh này kiểm tra rất nhiều PSU về độ tin cậy, hiệu suất, độ ổn định và cả khả năng chịu được các xung điện lớn.
Để chọn PSU một cách chính xác, tôi đề xuất sử dụng công cụ tính toán nguồn PC như PC Power Supply Calculator của Newegg và nhắm đến mức công suất cao hơn một chút so với đề xuất. Luôn kiểm tra các bài đánh giá và mua từ một thương hiệu uy tín có chính sách bảo hành tốt.
1. Tiết Kiệm Chi Phí Bằng Cách Mua Linh Kiện Đã Qua Sử Dụng
Nhiều người e ngại việc mua linh kiện đã qua sử dụng vì những rủi ro tiềm ẩn. Tuy nhiên, việc hiểu rõ các rủi ro này có thể biến việc mua phần cứng PC cũ thành một lựa chọn tuyệt vời. Chẳng hạn, hãy thử mua linh kiện PC cũ từ các nhà cung cấp uy tín, có bảo hành và chính sách đổi trả tốt. Các cửa hàng linh kiện cũ tốt nhất sẽ kiểm tra và đảm bảo phần cứng đạt tiêu chuẩn trước khi gửi đi, giúp bạn an tâm hơn về những gì mình mua.
Cảnh lắp đặt card đồ họa vào khe PCIe trên bo mạch chủ
Các linh kiện PC phần lớn nằm yên trong vỏ máy, thực hiện công việc của nó ngày này qua ngày khác. Trừ khi là GPU được sử dụng để đào tiền mã hóa (điều này hiện nay không còn phổ biến nữa), các linh kiện PC thường không bị căng thẳng đến mức hỏng hóc đột ngột. Nếu bạn chỉ mua phần cứng thế hệ trước, chúng sẽ không quá cũ kỹ đến mức bám đầy bụi và dễ bị quá nhiệt.
Nếu bạn lo lắng về tuổi thọ, bạn luôn có thể tra lại keo tản nhiệt cho GPU của mình và mua một bộ tản nhiệt tốt cho CPU để giữ nhiệt độ ổn định. Hãy tham gia các nhóm Facebook hoặc theo dõi các ưu đãi trên Facebook Marketplace và eBay, bạn sẽ dần tìm thấy những linh kiện PC chất lượng với giá tuyệt vời.
Việc xây dựng một chiếc PC “future-proof” không nhất thiết phải là một khoản đầu tư khổng lồ. Bằng cách áp dụng những chiến lược thông minh như lựa chọn RAM thế hệ mới nhất, săn đón CPU và GPU cao cấp của đời cũ, không chi tiêu quá đà cho bo mạch chủ, và ưu tiên PSU uy tín cùng việc tận dụng thị trường linh kiện đã qua sử dụng, bạn hoàn toàn có thể sở hữu một cỗ máy mạnh mẽ, bền bỉ, sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong ít nhất 5 năm tới mà vẫn giữ được hiệu năng mượt mà.
Bạn đã từng áp dụng những mẹo nào khi build PC của mình? Hay bạn có kinh nghiệm đặc biệt nào khi mua linh kiện cũ? Hãy chia sẻ ý kiến và câu chuyện của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
