Webcam ngày nay là một công cụ không thể thiếu, phục vụ đắc lực cho công việc, học tập và giao tiếp trực tuyến. Tuy nhiên, nếu không được bảo mật đúng cách, webcam có thể trở thành “cánh cửa” dẫn đến những cuộc xâm phạm quyền riêng tư nghiêm trọng. Từ các cuộc tấn công mạng cho đến việc bị theo dõi trái phép, những mối đe dọa này hoàn toàn có thật. May mắn thay, bạn hoàn toàn có thể chủ động ngăn chặn những kẻ lạ mặt truy cập vào webcam và xâm phạm không gian cá nhân của mình.
1. Sử Dụng Nắp Che Webcam Chuyên Dụng
Việc che camera webcam là một phương pháp đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để bảo vệ quyền riêng tư cá nhân. Năm 2016, tờ The Guardian từng đưa tin rằng CEO Meta Mark Zuckerberg cũng sử dụng băng keo để che webcam trên laptop của mình, tương tự như cựu giám đốc FBI James Comey. Ông Comey chia sẻ: “Tôi dán một miếng băng keo lên camera vì tôi thấy một người thông minh hơn tôi cũng làm như vậy.”
Thực tế, ngay cả khi thiết bị của bạn bị xâm nhập, miếng che này sẽ giúp ngăn chặn mọi hoạt động giám sát trái phép. Do đó, để bảo vệ quyền riêng tư một cách triệt để, bạn nên tạo thói quen che camera khi không sử dụng. Nếu thiết bị của bạn chưa có nắp che tích hợp, bạn có thể dùng băng dính không trong suốt. Tuy nhiên, một miếng che dạng trượt là lựa chọn tối ưu hơn, vì nó cho phép bạn dễ dàng mở camera khi cần thiết mà không để lại keo dán hay vết bẩn.
Nắp che webcam tích hợp trên laptop ASUS Vivobook S 15 OLED bảo vệ quyền riêng tư
2. Ngắt Kết Nối Hoặc Tắt Webcam Khi Không Dùng
Nếu bạn cảm thấy không thoải mái khi che webcam, hãy tạo thói quen ngắt kết nối webcam rời hoặc tắt webcam tích hợp khi không sử dụng. Cách làm này đảm bảo rằng ngay cả khi thiết bị của bạn bị xâm phạm, tin tặc cũng không thể truy cập webcam và theo dõi bạn. Khi cần dùng, bạn chỉ cần cắm lại hoặc bật nó lên một cách dễ dàng.
Đối với webcam rời, đơn giản chỉ cần rút cáp kết nối khỏi máy tính. Còn với webcam tích hợp, bạn có thể tắt nó thông qua “Device Manager” trên Windows hoặc “System Preferences” trên macOS để đảm bảo an toàn.
Cách tắt webcam tích hợp thông qua Device Manager trên Windows để ngăn chặn truy cập trái phép
3. Chặn Ứng Dụng & Website Đáng Ngờ Truy Cập Webcam
Webcam của bạn có thể bị xâm phạm bởi các ứng dụng độc hại, phần mềm gián điệp hoặc trang web bí mật truy cập vào camera. Một khi các ứng dụng này có quyền, chúng có thể kích hoạt webcam bất cứ lúc nào để theo dõi bạn. Vì vậy, bạn cần thường xuyên kiểm tra cài đặt quyền truy cập trên thiết bị và thu hồi quyền truy cập camera đối với bất kỳ ứng dụng hoặc trang web đáng ngờ nào.
Bạn có thể quản lý và thu hồi quyền truy cập camera cho các ứng dụng khả nghi trong phần cài đặt quyền ứng dụng của hệ điều hành. Tương tự, bạn cũng có thể từ chối quyền truy cập của các trang web vào webcam trong cài đặt trình duyệt của mình.
Cài đặt quyền truy cập camera của ứng dụng trong menu Cài đặt trên Windows 11 giúp quản lý bảo mật webcam
4. Chú Ý Đến Bối Cảnh Khi Gọi Video
Một yếu tố thường bị bỏ qua nhưng lại tiềm ẩn rủi ro lớn là bối cảnh phía sau bạn trong các cuộc gọi video. Bối cảnh có thể vô tình để lộ các vật dụng cá nhân, dữ liệu nhạy cảm hoặc thông tin riêng tư, gây ảnh hưởng đến uy tín của bạn với đồng nghiệp, bạn bè hoặc khách hàng. Do đó, trước khi tham gia bất kỳ cuộc họp trực tuyến nào, hãy dành một chút thời gian kiểm tra nhanh bối cảnh xung quanh.
Đảm bảo rằng không có nội dung nhạy cảm nào lọt vào khung hình. Bạn cũng có thể tận dụng các tính năng phần mềm để làm mờ hoặc thay thế bối cảnh, hoặc sử dụng phông nền ảo để che đi những gì phía sau bạn, tăng cường bảo mật riêng tư.
5. Cập Nhật Driver Webcam Thường Xuyên
Tin tặc có thể khai thác các lỗ hổng bảo mật và lỗi trong driver webcam lỗi thời để xâm nhập thiết bị và truy cập camera của bạn. Mặc dù hầu hết các hệ điều hành tự động cập nhật driver khi có bản cập nhật hệ thống mới, bạn vẫn nên chủ động kiểm tra các driver mới trên trang web của nhà sản xuất, đặc biệt là nếu bạn đang sử dụng webcam rời, và tiến hành cài đặt chúng.
Việc duy trì cập nhật driver đảm bảo rằng bạn đang sử dụng các bản vá bảo mật mới nhất từ hệ điều hành hoặc nhà sản xuất, giúp bảo vệ cả webcam và quyền riêng tư của bạn khỏi những nguy cơ tiềm ẩn.
6. Nhận Biết Dấu Hiệu Webcam Bị Hack
Việc webcam bị xâm phạm càng lâu mà không được phát hiện, mối đe dọa đối với quyền riêng tư của bạn càng lớn. Đó là lý do tại sao bạn phải có khả năng nhận biết các dấu hiệu khi webcam bị hack và tin tặc bí mật kích hoạt nó để theo dõi bạn. Một trong những chỉ báo quan trọng là đèn báo webcam tự động bật sáng một cách bất ngờ, ngay cả khi bạn không hề sử dụng bất kỳ ứng dụng camera nào.
Nếu webcam của bạn báo đang được sử dụng khi bạn cố gắng truy cập, hoặc nếu bạn tìm thấy những bức ảnh hoặc video bất thường trên thiết bị của mình, đó có thể là những dấu hiệu rõ ràng của việc bị hack. Trong trường hợp có bất kỳ nghi ngờ nào, bạn có thể kiểm tra nhật ký hoạt động của webcam để phát hiện truy cập trái phép và xác minh xem webcam của bạn có bị xâm phạm hay không.
Đây là những bước quan trọng bạn có thể thực hiện để củng cố quyền riêng tư cho webcam và bảo vệ cuộc sống cá nhân của mình. Nếu bạn chưa từng ưu tiên bảo mật webcam, hãy bắt đầu áp dụng các mẹo trên ngay hôm nay để ngăn chặn mọi sự cố xâm phạm quyền riêng tư đáng tiếc có thể xảy ra.
