Quan niệm phổ biến cho rằng bạn cần một phần mềm diệt virus để giữ an toàn khi trực tuyến, nhưng thực tế cho thấy, phần lớn người dùng Windows 11 có thể không cần đến các giải pháp diệt virus của bên thứ ba. Miễn là bạn luôn cập nhật hệ thống và thực hành các thói quen duyệt web an toàn, các tính năng bảo vệ tích hợp sẵn của Windows 11 đã đủ để giữ cho bạn được an toàn trên không gian mạng.
Windows Security: Lá Chắn Bảo Mật Toàn Diện Của Windows 11
Microsoft Windows Security đã có một chặng đường phát triển ấn tượng. Từng là chủ đề của những câu chuyện đùa cợt, giờ đây nó đã trở thành một giải pháp bảo mật mạnh mẽ, được tích hợp sâu vào hệ điều hành. Kể từ Windows 10, Windows Security đã trưởng thành thành một bộ công cụ toàn diện, kết hợp Microsoft Defender Antivirus, Tường lửa Windows (Windows Firewall) và Kiểm soát ứng dụng thông minh (Smart App Control) để ngăn chặn các tệp và mối đe dọa tiềm ẩn nguy hiểm.
Dưới đây là các thành phần chính của bộ công cụ bảo mật này:
- Bảo vệ khỏi virus & mối đe dọa (Virus & threat protection): Phát hiện phần mềm độc hại dựa trên định nghĩa truyền thống và hành vi, với các tùy chọn quét thủ công.
- Bảo vệ tường lửa & mạng (Firewall & network protection): Kiểm soát lưu lượng mạng và chặn các kết nối trái phép.
- Kiểm soát ứng dụng & trình duyệt (App & browser control): Bao gồm bộ lọc SmartScreen để chặn các trang web và tải xuống độc hại.
- Bảo mật thiết bị (Device security): Quản lý các tính năng bảo mật phần cứng như khởi động an toàn (secure boot) và cách ly lõi (core isolation).
- Bảo vệ tài khoản (Account protection): Quản lý các tùy chọn đăng nhập và giám sát an toàn tài khoản.
- Hiệu suất & tình trạng thiết bị (Device performance & health): Cung cấp cái nhìn tổng quan nhanh về tình trạng và các vấn đề tiềm ẩn của thiết bị.
Windows Security tổng quan bảo mật trên Windows 11
Vậy Windows Security thực sự hiệu quả đến mức nào? Trong các đánh giá của AV-TEST vào tháng 1 và tháng 2 năm 2025, Microsoft Defender Antivirus đã đạt điểm tuyệt đối 6.0 trên tất cả các hạng mục—bảo vệ, hiệu suất và khả năng sử dụng. Điều này khẳng định khả năng bảo vệ tuyệt vời chống lại các cuộc tấn công phần mềm độc hại nâng cao, bao gồm các mối đe dọa từ web và email. Hơn nữa, nó chỉ gây tác động tối thiểu đến hệ thống, từ 1% khi tải xuống và sao chép tệp đến 23% khi khởi chạy trang web, và không có lỗi dương tính giả nào.
Windows Security hoạt động âm thầm trong nền, tự động cập nhật định nghĩa virus và mối đe dọa mà không gây gián đoạn. Theo kinh nghiệm của chúng tôi, nó cực kỳ hiệu quả về tài nguyên. Ngay cả trong quá trình quét nền tích cực, mức sử dụng CPU chỉ dao động từ 11% đến 14%, không gây ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất hệ thống.
Người dùng trình duyệt Edge có thể hưởng lợi từ bộ lọc SmartScreen tích hợp, chủ động quét các trang web và tệp tải xuống để phát hiện bất kỳ điều gì đáng ngờ trước khi chúng đến máy tính của bạn. Ngay cả khi bạn đang sử dụng Chrome, Firefox hoặc Opera, Microsoft vẫn hỗ trợ bạn với tính năng Bảo vệ Mạng (Network Protection). Tuy nhiên, bạn sẽ thấy cảnh báo hệ thống thay vì cảnh báo trên trình duyệt. Ngoài ra, tất cả các trình duyệt hiện đại này đều đã tích hợp các tính năng bảo mật khá vững chắc, vì vậy bạn vẫn được bảo vệ bất kể đang sử dụng trình duyệt nào.
Mặc dù có vẻ quen thuộc, nhưng đừng nhầm lẫn Windows Security với Microsoft Defender, vốn hiện là một ứng dụng độc lập và là một phần của bộ Microsoft 365. Phiên bản riêng biệt này cung cấp các tính năng bổ sung như VPN và giám sát danh tính, đóng vai trò là bảng điều khiển tập trung để xem và giám sát tất cả các thiết bị được kết nối với tài khoản của bạn.
Thực Hành Bảo Mật Tốt: Yếu Tố Quyết Định Hơn Mọi Antivirus
Ngay cả phần mềm diệt virus tốt nhất cũng không thể bảo vệ bạn nếu bạn không tuân thủ các thực hành bảo mật cơ bản. Bằng cách áp dụng những nguyên tắc thông thường, bạn có thể cải thiện đáng kể an ninh trực tuyến của mình. Chẳng hạn, đừng tải xuống các tệp đính kèm không rõ nguồn gốc hoặc đáng ngờ, và tránh tải phần mềm lậu hay phim từ các nguồn không đáng tin cậy thường chứa đầy quảng cáo pop-up và chuyển hướng tự động.
Giữ hệ thống của bạn được cập nhật với các bản cập nhật Windows mới nhất là biện pháp bảo mật quan trọng nhất mà bạn có thể thực hiện để bảo vệ hệ thống của mình. Nhiều cuộc tấn công thành công đã khai thác các lỗ hổng đã được vá vài tháng hoặc thậm chí vài năm trước. Logic tương tự cũng áp dụng cho trình duyệt và các ứng dụng của bạn. Những thông báo cập nhật đó có thể gây phiền nhiễu, nhưng chúng thường bao gồm các bản vá bảo mật quan trọng.
Thực hành bảo mật máy tính an toàn
Một điểm yếu bảo mật khác đối với nhiều người là mật khẩu. Thay vì tái sử dụng cùng một mật khẩu cho tất cả các tài khoản quan trọng của bạn, hãy sử dụng mật khẩu duy nhất, phức tạp. Hãy cân nhắc sử dụng một trong những trình quản lý mật khẩu tốt nhất để xử lý sự phức tạp trong việc tạo và ghi nhớ mật khẩu mạnh cho nhiều tài khoản.
Những Vấn Đề Tiềm Ẩn Với Phần Mềm Diệt Virus Bên Thứ Ba
Các công cụ bảo mật của bên thứ ba không phải là không có giá trị, và tùy thuộc vào nhà cung cấp, chúng có thể cung cấp một số tính năng hữu ích. Một số, như Avast, cung cấp tính năng giám sát webcam để cảnh báo bạn về các nỗ lực truy cập đáng ngờ. Hầu hết các bộ bảo mật cao cấp hiện nay đều bao gồm bảo vệ chống trộm danh tính và giám sát rò rỉ mật khẩu, quét các ngóc ngách tối của internet để tìm dữ liệu bị lộ của bạn.
Các tính năng kiểm soát trẻ em mở rộng và bảo vệ VPN tích hợp là những tính năng giá trị bổ sung các lớp bảo mật vượt xa những gì có sẵn trong Windows Security. Quan trọng hơn, một phần mềm diệt virus của bên thứ ba có thể cung cấp cho bạn một “ý kiến thứ hai” về tình trạng sức khỏe tổng thể của hệ thống. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Windows sẽ tự động vô hiệu hóa các tính năng bảo mật tích hợp khi phát hiện một ứng dụng bảo mật của bên thứ ba được cài đặt.
Mặc dù vậy, những tính năng bổ sung này có thể dễ dàng làm phình to máy tính của bạn và ảnh hưởng đến hiệu suất hệ thống. Phần mềm diệt virus miễn phí của bên thứ ba thường hoạt động như một kênh tiếp thị cho các gói cao cấp của họ, với các lời nhắc nâng cấp liên tục và những lo ngại về quyền riêng tư đối với việc thu thập dữ liệu người dùng, dẫn đến trải nghiệm người dùng kém.
Trong những năm gần đây, tôi chưa từng sử dụng bất kỳ phần mềm diệt virus bên thứ ba nào trên máy tính cá nhân của mình. Tôi chỉ có một phần mềm như vậy trên máy thử nghiệm vì đó là một phần công việc. Quyết định của tôi xuất phát từ việc tuân thủ các thực hành bảo mật kỷ luật và sự cải thiện đáng kể của giải pháp Windows Security tích hợp sẵn trong những năm qua.
Kết Luận
Cuối cùng, sự lựa chọn là của bạn. Nếu bạn cần các tính năng “chuông và còi” bổ sung mà phần mềm diệt virus của bên thứ ba cung cấp, thì khoản phí trả trước có thể đáng giá. Tuy nhiên, đối với phần lớn chúng ta, những người thực hành vệ sinh bảo mật tốt, giữ hệ thống của mình được cập nhật và tránh các thói quen kỹ thuật số không an toàn, Windows Security tích hợp sẵn cung cấp đủ khả năng bảo vệ cho việc sử dụng hàng ngày.
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về giải pháp bảo mật của Windows 11 và liệu bạn có đang sử dụng phần mềm diệt virus bên thứ ba nào không nhé!
