Trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển vượt bậc, việc phân biệt đâu là thật và đâu là giả trên các nền tảng mạng xã hội trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, với kinh nghiệm lâu năm trong việc thử nghiệm và làm việc với các công cụ AI, tôi đã tự trang bị cho mình những phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để tránh bị đánh lừa bởi nội dung do AI tạo ra. Điều tuyệt vời nhất là bạn không cần phải là một chuyên gia kỹ thuật để áp dụng những mẹo này. Hãy cùng tìm hiểu 8 dấu hiệu giúp bạn trở thành người dùng mạng xã hội thông thái.
8 Dấu Hiệu Nhận Biết Nội Dung AI Phổ Biến Nhất
1. Dấu hiệu AI từ nền tảng mạng xã hội
Một trong những cách dễ nhất để kiểm tra xem nội dung có phải do AI tạo ra hay không là tìm kiếm các dấu hiệu AI được tích hợp sẵn trên chính nền tảng. Nhiều ứng dụng mạng xã hội, như Instagram, đã có công cụ cho phép người dùng nhanh chóng nhận biết một bài đăng được tạo bằng phần mềm AI.
Khi phát hiện một bức ảnh được tạo bởi AI, tôi thường đánh dấu “Không quan tâm” (Not Interested). Việc này giúp huấn luyện thuật toán chỉ hiển thị những nội dung tôi thực sự muốn xem. Tuy nhiên, phương pháp này không phải lúc nào cũng là tối ưu nhất, bởi đôi khi các công cụ phát hiện nội dung AI không hoạt động hoàn hảo, hoặc các tính năng chỉnh sửa thông minh như “Generative Fill” trong Photoshop cũng có thể khiến hình ảnh bị gắn cờ là AI. Do đó, tôi khuyến nghị bạn nên kết hợp với ít nhất một phương pháp khác.
2. Sử dụng công cụ tìm kiếm hình ảnh ngược (Reverse Image Lookups)
Tìm kiếm hình ảnh ngược là một cách tuyệt vời để kiểm tra xem một tài khoản có phải giả mạo hay không, và đôi khi tôi cũng dùng nó để xác định liệu ai đó có tạo nội dung bằng AI hay không. Điều thú vị là các công cụ AI như ChatGPT lại rất giỏi trong việc xác định liệu nội dung có được tạo bằng AI hay không.
Khi sử dụng ChatGPT, tôi thường áp dụng kỹ thuật “o3” để có được khả năng suy luận nâng cao hơn. Công cụ này thường mất khoảng 3-5 phút để phân tích thông tin tôi cung cấp và đưa ra kết luận, và kết quả thường khá chính xác.
Nhiều người tải các hình ảnh do AI tạo lên mạng xã hội không loại bỏ siêu dữ liệu (metadata) của chúng. Khi tôi lưu hình ảnh và video về máy, đôi khi tôi có thể nhận ra chúng là AI dựa vào tên tệp. Ngoài ChatGPT, bạn cũng có thể sử dụng nhiều công cụ tìm kiếm hình ảnh ngược khác trên điện thoại di động.
3. Tự tạo prompt trên công cụ AI
Nội dung văn bản AI trên mạng xã hội có thể khó nhận diện hơn, nhưng vẫn có cách. Một trong những phương pháp dễ nhất để xem liệu trạng thái Facebook, tweet hay chú thích Instagram có phải do AI tạo ra hay không là tự bạn tạo ra các prompt (lệnh) cho công cụ AI.
Nhiều chú thích được tạo ra bằng các prompt cơ bản, vì vậy việc này khá đơn giản. Ví dụ, tôi có thể hỏi phần mềm AI câu hỏi tương tự như:
“Hãy tạo một chú thích Instagram cho loạt ảnh về một bãi biển Tây Ban Nha.”
Phản hồi của AI có thể sẽ tương tự với những gì bạn thấy trên mạng xã hội, nhưng sẽ không giống hệt hoàn toàn.
Tạo chú thích Instagram bằng AI cho mạng xã hội
Tôi không thấy vấn đề gì với việc sử dụng chú thích AI nếu mục đích chính của chúng là mời người dùng nhấp để thực hiện một hành động (CTA). Thậm chí, tôi cho rằng việc sử dụng AI cho những tác vụ như vậy là khá thông minh. Nhưng tôi lại cảm thấy khó chịu khi chúng được dùng để kể những câu chuyện mang tính cá nhân.
4. Hình ảnh trông như đồ họa game
Là người thường xuyên thử nghiệm phần mềm AI, tôi đã có nhiều năm kinh nghiệm trong việc tạo hình ảnh bằng nhiều cách khác nhau. Vì vậy, tôi có một hiểu biết khá sâu sắc về cách những bức ảnh do AI tạo ra trông như thế nào, ngay cả với các công cụ có khả năng tạo ảnh siêu thực nhất.
Một trong những ví dụ rõ ràng nhất về bài đăng AI trên mạng xã hội là khi hình ảnh trông giống đồ họa trong trò chơi điện tử hơn là ảnh chụp thật. Tôi từng thấy nhiều người cố gắng khẳng định rằng những bức ảnh phong cảnh du lịch là thật, trong khi đối với tôi, rõ ràng chúng không phải vậy. Ngay cả khi tôi chưa từng đến những địa điểm đó, tôi vẫn có thể nhận ra.
Việc đánh giá hình ảnh một cách kỹ lưỡng theo cách này có thể áp dụng cho mọi thể loại. Mặc dù các công cụ như GPT-4o và Midjourney đã có những cải tiến đáng kể trong những năm gần đây, bạn vẫn có thể nhận ra sự khác biệt.
5. Hình ảnh trông quá chân thực một cách đáng sợ
Một số công cụ AI có thể tạo ra hình ảnh chân thực đến mức đáng sợ, đôi khi gây cảm giác rùng rợn. Quảng cáo Toys ‘R’ Us của Sora là một trong những ví dụ điển hình cho thấy công nghệ có thể bị lạm dụng quá đà; quảng cáo này được cho là để giới thiệu đồ chơi, nhưng đối với tôi, nó trông giống như một bộ phim kinh dị.
Ảnh và video thường có một vẻ ngoài có thể gần với thực tế hơn so với máy ảnh cũ, nhưng vẫn rõ ràng là do con người chụp hoặc quay. Ngay cả với chiếc máy ảnh full-frame của mình, hình ảnh của tôi cũng không hoàn hảo.
Nếu một cái gì đó trông quá chân thực đến mức không tự nhiên, đó là dấu hiệu chắc chắn cho thấy ai đó đã sử dụng AI để tạo ra nó. Hầu hết các bài đăng trên mạng xã hội không nên trông giống như đồ họa máy tính (CGI) trong phim. Deepfake cũng có thể trông rất thật, nhưng tôi có một số mẹo để phát hiện chúng.
6. Thiếu góc nhìn và trải nghiệm cá nhân
Thiếu cá tính là một trong những cách tốt nhất để phát hiện nội dung do AI tạo ra. Mặc dù các công cụ này giỏi trong việc viết các đoạn văn cơ bản, nhưng chúng không có kinh nghiệm cá nhân như con người. Bạn có cố gắng dùng prompt thế nào để AI thể hiện cá tính thì cũng khó lòng đạt được như văn phong của người thật.
Nếu một bài đăng trên mạng xã hội có vẻ “robot” hoặc thiếu cảm xúc, đó là một dấu hiệu tốt cho thấy bạn đang xem nội dung do AI tạo ra. Bạn có thể nhanh chóng nhận biết một bài đăng có xác thực hay không, giống như cách bạn nhận biết khi ai đó không trung thực trong đời thực.
Nếu bạn còn phân vân, bạn luôn có thể kết hợp mẹo này với việc tự tạo prompt trên phần mềm AI để đối chiếu.
7. Đặt câu hỏi trực tiếp để kiểm tra
Nếu bạn muốn biết liệu ai đó có thực sự am hiểu về chủ đề họ đang nói đến hay không, hãy đặt cho họ một câu hỏi. Thời gian phản hồi không quan trọng, nhưng bạn nên đánh giá câu trả lời của họ để xem nó có đáng tin cậy không.
Những người tạo nội dung AI trên mạng xã hội thường (mặc dù không phải lúc nào cũng vậy) tìm kiếm sự tương tác. Tuy nhiên, bạn có thể gặp những trường hợp họ không thực sự là chuyên gia về chủ đề của mình. Ví dụ, nếu bạn thấy một hình ảnh do AI tạo ra, hãy hỏi họ đó là địa điểm nào; sau đó bạn có thể nhanh chóng tìm kiếm trên Google để xác định xem câu trả lời của họ có xác thực hay không.
8. Quan sát các tương tác vật thể không tự nhiên
Mặc dù đã có những thay đổi đáng kể, các bài đăng trên mạng xã hội do AI tạo ra vẫn có thể mắc lỗi. Các tương tác vật thể trong video và “ảnh” là một dấu hiệu rõ ràng.
Đôi khi, bạn sẽ thấy ai đó cầm nắm vật thể một cách không tự nhiên. Trong một số trường hợp, bạn có thể nhận thấy sự khác biệt rõ ràng về kích thước, chẳng hạn như một chiếc điện thoại lớn hơn đầu của một người. Tay và túi quần áo cũng có thể trông bất thường.
Nếu bạn xem một video AI trên mạng xã hội, bạn có thể nhận thấy tốc độ và góc quay có vẻ hơi lạ hoặc không tự nhiên.
Kết Luận
Thật không may, không phải ai cũng sử dụng AI vào mục đích tốt. Mặc dù các công cụ này có thể hữu ích cho việc tạo chú thích mà bạn có thể chỉnh sửa sau này, một số người lại dùng chúng để câu tương tác và đánh lừa người khác. Việc biết cách nhận diện các dấu hiệu của nội dung AI trên mạng xã hội sẽ giúp bạn tránh bị lừa và trở thành một người dùng thông thái.
Bạn có nhận thấy dấu hiệu nào khác của nội dung AI trên mạng xã hội không? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn ở phần bình luận bên dưới và xem thêm các bài phân tích công nghệ chuyên sâu khác trên Thuthuatmobile.net!