Vị trí và khả năng của cổng USB-C trên laptop của bạn có ý nghĩa quan trọng hơn bạn nghĩ. Việc sở hữu hai cổng USB-C, mỗi cổng đều hỗ trợ Power Delivery (PD) và được đặt ở hai bên thiết bị, có thể thay đổi đáng kể cách bạn làm việc, di chuyển và kết nối các thiết bị ngoại vi. Tuy nhiên, phần lớn các nhà sản xuất vẫn đang cắt giảm tính năng thiết yếu này.
Không Phải Tất Cả Cổng USB-C Đều Như Nhau
Bộ sạc tường USB-C Ugreen Nexode Pro 100W hiển thị công suất đầu ra, minh họa sự đa dạng của cổng USB-C.
Mặc dù cổng USB-C mang lại nhiều lợi ích vượt trội, nhưng không phải mọi cổng USB-C đều được tạo ra như nhau. Hiện nay, nhiều mẫu laptop được trang bị nhiều cổng USB-C, nhưng khả năng của chúng có thể khác biệt lớn. Một số cổng có thể cung cấp công suất lên tới 240W để sạc nhanh, trong khi số khác chỉ cung cấp 15W. Có những cổng chỉ hỗ trợ truyền dữ liệu, một số chỉ hỗ trợ cấp nguồn, và nhiều cổng khác có thể đảm nhiệm cả hai chức năng, dù với tốc độ và thông số kỹ thuật khác nhau. Tốc độ truyền dữ liệu có thể dao động từ chuẩn USB 2.0 cơ bản đến Thunderbolt 4 tốc độ cao, do đó, việc nắm rõ khả năng của từng cổng là rất cần thiết.
Điều chúng tôi muốn nhấn mạnh ở đây là việc laptop cần có hai cổng USB-C đều hỗ trợ sạc Power Delivery đầy đủ. Không phải một cổng sạc và một cổng dữ liệu. Cũng không phải một cổng có công suất đầy đủ và một cổng phụ kiện giới hạn. Mà là hai cổng hoàn toàn tương đương, mỗi cổng đều có khả năng đáp ứng toàn bộ nhu cầu sạc của laptop.
Một Cổng Hỏng, Laptop Có Thể “Chết Đứng”
Nếu laptop của bạn chỉ có duy nhất một cổng sạc và cổng đó gặp sự cố, thiết bị sẽ trở nên vô dụng. Mặc dù các cổng USB-C được xếp hạng chính thức cho tối thiểu 10.000 chu kỳ cắm và rút, chúng phải chịu nhiều hao mòn hơn so với các cổng sạc chân tròn truyền thống vì chúng đảm nhiệm nhiều chức năng—sạc, xuất màn hình, lưu trữ và kết nối ngoại vi. Mỗi lần cắm và rút đều tạo áp lực lên kết nối, và cổng duy nhất đó phải chịu đựng tất cả.
Ngay cả khi cổng USB-C có thể sửa chữa, chi phí cũng rất đắt đỏ. Việc sửa chữa đòi hỏi thiết bị chuyên dụng và chuyên môn để gỡ bỏ và thay thế cổng, phức tạp hơn nhiều so với việc sửa cổng sạc chân tròn truyền thống. Nếu hư hỏng ảnh hưởng đến các đường mạch trên bo mạch chủ hoặc chip quản lý nguồn, bạn thậm chí có thể phải thay toàn bộ bo mạch chủ với chi phí cao hơn nhiều.
“Nghĩa trang” Sạc $160 Đô Của Tôi
Tôi đã trải nghiệm điều này trực tiếp với chiếc laptop chơi game HP Pavilion của mình. Bộ sạc 150W gốc đã hỏng sau hai năm sử dụng. Tôi nghĩ mình chỉ cần mua một cái mới—nhưng HP đã ngừng bán nó. Giờ đây, tôi phải dùng các bộ sạc thay thế từ bên thứ ba mà chỉ kéo dài khoảng sáu tháng nếu may mắn. Bốn bộ sạc đã hỏng sau đó, lựa chọn duy nhất của tôi là tiếp tục mua những bộ sạc lỏng lẻo này hoặc chi nhiều tiền hơn cho một bộ sạc 200W, mà công ty cũng có thể ngừng bán bất cứ lúc nào.
Bốn bộ sạc thay thế, mỗi cái 40 đô la, tổng cộng là 160 đô la đã mất trắng. Số tiền đó đủ để mua hai bộ sạc USB-C chất lượng có thể cấp nguồn cho mọi thiết bị tôi sở hữu. Nếu laptop của tôi có hai cổng sạc USB-C, tôi có thể sử dụng bất kỳ bộ sạc công suất cao tương thích nào. Ngay cả khi một cổng bị lỗi, tôi vẫn có cổng dự phòng và không cần phải vội vàng đi sửa chữa.
Cổng ở Hai Bên: Tiện Lợi Vượt Trội
Việc có hai cổng USB-C rất tuyệt, nhưng vị trí của chúng cũng quan trọng không kém. Khi laptop của bạn có cổng sạc ở cả hai bên, cuộc sống sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều. Tại bàn làm việc, bạn có thể cắm sạc từ phía nào gần ổ điện hơn, tránh tình trạng dây cáp vắt ngang không gian làm việc. Nếu bạn ở quán cà phê hoặc trên máy bay, bạn có thể sử dụng phía cổng gần ổ cắm nhất mà không phải kéo căng dây cáp qua đùi hoặc sang không gian của người khác.
Điều này không chỉ mang lại sự tiện lợi; nó còn giúp thiết lập của bạn gọn gàng hơn. Bạn có thể sạc ở một bên và cắm chuột, bàn phím hoặc hub ở phía bên kia, giúp dây cáp không bị rối tại một chỗ. Nó thậm chí còn giúp kéo dài tuổi thọ cho các cổng laptop của bạn, vì bạn không làm hao mòn cùng một cổng lặp đi lặp lại. Nếu bạn phụ thuộc vào USB-C để sạc, truyền dữ liệu và kết nối phụ kiện, việc có cổng ở cả hai bên sẽ đơn giản hóa cuộc sống của bạn.
Tại Sao Các Nhà Sản Xuất Lại “Tiết Kiệm” Cổng USB-C?
Laptop Framework trưng bày tại CES 2024 với các cổng mô-đun, thể hiện khả năng tùy biến và linh hoạt của cổng USB-C.
Các nhà sản xuất thường tránh việc đặt cổng USB-C ở cả hai bên laptop vì ba lý do chính: chi phí, ưu tiên thiết kế và lợi nhuận.
Đầu tiên, việc thêm một cổng USB-C đầy đủ công suất thứ hai ở phía đối diện không đơn giản chỉ là cắt thêm một lỗ trên khung máy. Nó đòi hỏi phải thiết kế lại toàn bộ bo mạch chủ để định tuyến các kết nối tốc độ cao, công suất cao đến cả hai bên một cách chính xác. Việc này cũng cần sao chép các bộ điều khiển Power Delivery và mạch bảo vệ đắt tiền, cũng như quản lý nhiệt bổ sung từ các linh kiện trải rộng khắp thiết bị. Tất cả những điều này làm tăng độ phức tạp, thời gian kỹ thuật và chi phí sản xuất.
Thứ hai, các thương hiệu luôn theo đuổi các thiết kế siêu mỏng, bất chấp tính thực dụng. Mỗi cổng đều cần không gian bên trong, không chỉ bên ngoài. Thay vì cân bằng giữa hình thức và chức năng, các công ty lựa chọn hồ sơ mỏng hơn thay vì các tính năng hữu ích vì họ biết rằng mọi người sẽ mua chiếc laptop bóng bẩy nhất trên kệ, ngay cả khi điều đó có nghĩa là phải sử dụng nhiều dongle và đối phó với việc chạy cáp lộn xộn.
Thứ ba, các cổng bổ sung được quảng cáo như một tính năng cao cấp. Các mẫu cơ bản có bố cục cổng bị cắt giảm, trong khi ngay cả một số dòng cao cấp cũng giữ lại các tính năng rõ ràng như USB-C hai bên. Nếu bạn muốn nhiều hơn một cổng USB-C hỗ trợ sạc, bạn sẽ bị đẩy vào việc mua phiên bản Pro giá 2.000 đô la. Đây là một chiến lược có chủ ý và nó hiệu quả—người tiêu dùng trả nhiều tiền hơn cho các tính năng đáng lẽ đã phải là tiêu chuẩn.
Một trong những lý do khiến Framework Laptop được yêu thích là bởi nó giải quyết được những vấn đề mà các nhà sản xuất khác mắc phải về cổng kết nối. Một công ty nhỏ bé đã tìm ra cách đặt cổng USB-C ở cả hai bên với các mô-đun có thể hoán đổi, trong khi các ông lớn công nghệ với ngân sách R&D hàng tỷ đô la lại tuyên bố rằng việc bổ sung tính linh hoạt cần thiết này quá phức tạp. Cách tiếp cận mô-đun tốn kém hơn, nhưng nó đã vạch trần những lý do biện minh của các thương hiệu lớn chỉ là sự lười biếng được ngụy trang thành những hạn chế về kỹ thuật.
Chi Phí Môi Trường
Có một chi phí môi trường liên quan đến việc cắt giảm này. Những đống sạc độc quyền kết thúc trong các bãi rác có thể được thay thế bằng các bộ sạc USB-C phổ quát hoạt động với tất cả các thiết bị của bạn. Một bộ sạc cho laptop, máy tính bảng, điện thoại và phụ kiện của bạn — đó là lời hứa của USB-C. Tuy nhiên, điều này sẽ chỉ hiệu quả nếu các nhà sản xuất ngừng cắt giảm tính năng.
Hai cổng Power Delivery, mỗi cổng ở một bên, nên là tiêu chuẩn trên mọi chiếc laptop hiện đại. Chúng ta cần các tùy chọn dự phòng để sạc các thiết bị quan trọng và sự linh hoạt để thích ứng với mọi không gian làm việc. Khi bạn đang tìm mua chiếc laptop tiếp theo, hãy kiểm tra xem cả hai cổng USB-C, không chỉ một, có thể xử lý Power Delivery đầy đủ hay không. Đó là một tính năng đơn giản giúp việc sử dụng hàng ngày trở nên dễ dàng hơn nhiều.
Trong thời đại mà chúng ta có thể đặt những siêu máy tính vào trong túi, việc yêu cầu hai cổng sạc giống hệt nhau không nên được coi là một sự đổi mới lớn, mà là lẽ thường tình.