Trong kỷ nguyên công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) đang dần len lỏi vào mọi khía cạnh của đời sống, và ngành xuất bản sách nói cũng không ngoại lệ. Audible, nền tảng audiobook hàng đầu, mới đây đã công bố việc sử dụng giọng đọc AI để sản xuất sách nói, đặt ra một câu hỏi lớn: liệu đây có phải là cơ hội mở rộng thư viện sách nói, tăng thêm lựa chọn cho người nghe, hay là hồi chuông báo tử cho những người đọc chuyên nghiệp?
Giọng Đọc AI Đang Mở Rộng Thư Viện Sách Nói Của Audible
Audible đã xác nhận hợp tác với một số nhà xuất bản chọn lọc để tạo ra các tựa sách nói sử dụng công nghệ giọng đọc AI. Lý do đằng sau động thái này khá đơn giản: rất nhiều cuốn sách không thể chuyển đổi thành định dạng audio do chi phí thuê người đọc chuyên nghiệp quá cao và quy trình tốn nhiều thời gian. Bằng cách tận dụng giọng đọc AI, các nhà xuất bản có thể phát hành nhiều tựa sách hơn một cách nhanh chóng và tiết kiệm chi phí đáng kể.
Hiện tại, Audible cung cấp hơn 100 giọng AI khác nhau để lựa chọn. Ban đầu, các ngôn ngữ được hỗ trợ bao gồm tiếng Anh, Pháp, Tây Ban Nha và Ý. Công nghệ này được phát triển dựa trên khả năng AI tiên tiến của Amazon.
Các nhà xuất bản có hai lựa chọn quy trình sản xuất:
- Sản xuất end-to-end do Audible quản lý: Tại đây, Audible sẽ đảm nhiệm mọi bước trong quá trình tạo audiobook.
- Sản xuất tự phục vụ: Nhà xuất bản có toàn quyền kiểm soát quy trình sản xuất của riêng mình.
Cuối năm nay, Audible cũng dự kiến ra mắt bản thử nghiệm (beta) cho công cụ dịch thuật dựa trên AI. Công cụ này sẽ có khả năng chuyển đổi sách tiếng Anh sang tiếng Tây Ban Nha, Pháp, Ý hoặc Đức. Các nhà xuất bản cũng có thể cộng tác với dịch giả con người để tinh chỉnh chất lượng đầu ra. Theo CEO Audible, Bob Carrigan, sách nói hiện chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng số sách đã xuất bản. Con số này có thể tăng lên đáng kể nhờ AI, đặc biệt là với các tựa sách thuộc thể loại niche hoặc của các tác giả độc lập mà trước đây khó có cơ hội có phiên bản audio. Ông chia sẻ: “Chúng tôi sẽ có thể thổi hồn vào nhiều câu chuyện hơn, giúp các nhà sáng tạo tiếp cận khán giả mới, đồng thời đảm bảo thính giả trên toàn thế giới có thể tiếp cận những cuốn sách phi thường mà có thể sẽ không bao giờ đến được tai họ.”
Ý Nghĩa Của Thay Đổi Này Đối Với Người Nghe Sách Nói
Đối với phần lớn người nghe, sự thay đổi này đồng nghĩa với việc có thêm nhiều lựa chọn sách để khám phá. Nếu có một cuốn sách bạn đã mong muốn được nghe nhưng chưa tìm thấy phiên bản audio, giờ đây nó có thể xuất hiện trên Audible với một giọng đọc ảo. Và nếu bạn nghe sách bằng ngôn ngữ khác, các công cụ dịch thuật AI có thể mở ra vô số lựa chọn mới.
Hi vọng rằng, công nghệ này sẽ không thay thế hoàn toàn những người đọc chuyên nghiệp cho các tác phẩm lớn. Không gì có thể sánh bằng giọng đọc đầy cảm xúc của Bryan Cranston trong “The Things They Carried” hay chất giọng lôi cuốn của Morgan Freeman trong “Ishmael”. Các cuốn sách bán chạy nhất và hồi ký nổi tiếng vẫn nên nhận được sự đầu tư sản xuất chuyên nghiệp. Tuy nhiên, đối với những cuốn sách nhỏ hơn hoặc những tác phẩm mà nhà xuất bản không thể biện minh được chi phí, AI có thể lấp đầy khoảng trống đó.
Giao diện ứng dụng Audible minh họa sự kết hợp giữa sách nói và công nghệ AI
Liệu giọng đọc AI có thể biểu cảm hoặc truyền tải cảm xúc như người thật? Có lẽ là chưa, ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Nhưng đối với một số thể loại sách như phi hư cấu, sách hướng dẫn (how-to), hoặc sách kinh doanh, yếu tố này có thể không quá quan trọng. Các podcast được tạo bằng AI đã xuất hiện và gây ra nhiều ý kiến trái chiều, và sách nói cũng có thể sẽ gặp phải hiệu ứng tương tự.
Bản thân tôi cũng đã quen với việc trò chuyện với các chatbot như ChatGPT để tiếp thu thông tin khi đang di chuyển. Mặc dù chúng chưa hoàn hảo, nhưng đang ngày càng cải thiện. Và nếu điều đó có nghĩa là tôi có thể nghe nhiều cuốn sách hơn mà tôi quan tâm, dù chỉ thoáng qua, thì tôi hoàn toàn sẵn lòng. Với những tựa sách nghiêm túc hơn, tôi vẫn luôn ưu tiên chất giọng ấm áp của con người.
Thời gian sẽ trả lời liệu sách nói AI có tràn ngập thị trường và trở thành quy tắc thay vì ngoại lệ hay không. Hy vọng Audible sẽ triển khai một hệ thống phân loại rõ ràng để chúng ta có thể dễ dàng phân biệt giữa sách nói AI và sách nói do người thật đọc. Cho đến lúc đó, hãy chú ý đến mục “Narrated by” (Người đọc) dưới mỗi cuốn audiobook trên Audible.
