Là một người dùng Facebook hơn một thập kỷ, tôi nhận thấy mình ngày càng ít sử dụng nền tảng này. Mặc dù chưa sẵn sàng xóa tài khoản, nhưng tôi đã chủ động giảm thiểu lượng thông tin mà Facebook biết về mình bằng cách điều chỉnh một số cài đặt quan trọng. Nếu bạn cũng đang lo ngại về quyền riêng tư và mong muốn ngăn chặn Facebook thu thập dữ liệu cá nhân một cách không mong muốn, bài viết này sẽ hướng dẫn bạn chi tiết 5 cách hiệu quả để tối ưu bảo mật Facebook và kiểm soát thông tin của mình.
5. Ngừng Facebook Theo Dõi Vị Trí Của Bạn Mọi Lúc
Cảm giác Facebook biết vị trí của tôi mọi lúc khiến tôi có cảm giác như đang sống trong một giấc mơ kinh hoàng theo kiểu Orwell. Ngoài việc ném điện thoại xuống biển, tôi đã tạo cho mình thói quen tắt tính năng theo dõi vị trí. Trừ khi tôi đang sử dụng GPS cho mục đích di chuyển, còn lại thì không cần thiết.
Trên thiết bị Android, bạn có thể kéo thanh Quick Menu xuống và tắt Location (Vị trí). Đối với iOS, bạn vào Cài đặt (Settings) > Quyền riêng tư & Bảo mật (Privacy & Security) > Dịch vụ định vị (Location Services), sau đó tắt Dịch vụ định vị ở trên cùng. Tuy nhiên, trên cả hai nền tảng, bạn đều có thể điều chỉnh thời điểm các ứng dụng sử dụng vị trí của mình, ví dụ như chỉ bật tạm thời khi một ứng dụng cụ thể đang được sử dụng. Hầu hết các ứng dụng Android đều hỏi cụ thể điều này khi bạn khởi chạy chúng lần đầu.
4. Kiểm Soát Mục Tiêu Quảng Cáo Của Facebook
Tôi hoàn toàn không thích cách Facebook quảng cáo. Việc là một trang web miễn phí không có nghĩa là tôi phải bị tấn công bởi hàng loạt quảng cáo chỉ vì tôi đã đề cập đến một sản phẩm nào đó một cách tình cờ. Chắc chắn, quảng cáo là cách mạng xã hội kiếm tiền, nhưng đó không phải là một lập luận đủ mạnh. Bạn có thể giới hạn cách quảng cáo nhắm mục tiêu đến mình bằng cách vào Cài đặt & quyền riêng tư (Settings & privacy) > Trung tâm quyền riêng tư (Privacy Center) > Cài đặt quyền riêng tư chung (Common privacy settings) (ở phía bên trái).
Từ mục Tùy chọn quảng cáo (Ads preferences), chọn Quản lý trong Trung tâm tài khoản (Manage in Accounts Center) > Tùy chọn quảng cáo (Ad preferences) (ở phía bên trái). Ở trên cùng, chuyển sang tab Quản lý thông tin (Manage info). Bây giờ, có ba tùy chọn để thay đổi:
Giao diện cài đặt tùy chọn quảng cáo của Facebook, hiển thị các lựa chọn để tắt quảng cáo từ đối tác bên ngoài Meta và quản lý thông tin hoạt động dùng cho quảng cáo.
- Thông tin hoạt động từ đối tác quảng cáo (Activity information from ad partners): Đặt thành Không sử dụng thông tin này (Not using this information).
- Quảng cáo từ đối tác quảng cáo (Ads from ad partners): Đặt thành Không hiển thị quảng cáo từ đối tác quảng cáo (Not showing you ads from ad partners).
- Quảng cáo về Meta (Ads about Meta): Đặt thành Không sử dụng thông tin này (Not using this information).
Tuy nhiên, đó mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Facebook có một cách tinh vi để thu thập dữ liệu quảng cáo bằng cách nhận nó từ các nguồn khác.
Giao diện người dùng trên Facebook hiển thị tùy chọn xóa lịch sử hoạt động gần đây được thu thập từ các công nghệ bên ngoài Meta.
- Ở dưới cùng, dưới mục “Meta có bán thông tin của tôi không? (Does Meta sell my information?)“, chọn Tìm hiểu thêm (More details).
- Chọn Xem lại hoạt động của bạn ngoài công nghệ của Meta (Review your activity off Meta technologies).
- Xóa hoạt động trước đó (Clear previous activity). Bạn sẽ cần nhập mật khẩu để tiếp tục.
- Khi hoạt động của bạn đã được xóa, quay lại menu trước và chọn Quản lý hoạt động trong tương lai (Manage future activity).
- Đặt tùy chọn này thành Ngắt kết nối hoạt động trong tương lai (Disconnect future activity), để bạn không phải vất vả xóa nó thường xuyên.
Nếu bạn dành chút thời gian để xem hoạt động đã được lưu, bạn có thể sẽ thấy các nhà quảng cáo được kết nối với tài khoản của mình mà có thể bạn chỉ từng tương tác một lần duy nhất, dù bạn có mua hàng hay không. Tôi thậm chí còn thấy những nhà quảng cáo mà tôi không hề nhận ra!
3. Giảm Rủi Ro Lộ Dữ Liệu Bằng Cách Ngắt Kết Nối Ứng Dụng Liên Kết
Một cách khác để dữ liệu có thể được thu thập tương tự như cách dữ liệu quảng cáo bị “cạo” là thông qua các ứng dụng liên kết. Có rất nhiều trang web và ứng dụng cho phép bạn đăng nhập bằng tài khoản Facebook của mình, liên kết cả hai lại với nhau, chẳng hạn như Spotify. Tôi không tranh cãi rằng điều này không tiện lợi, nhưng nó phải trả giá bằng dữ liệu quý giá của tôi.
- Vào Cài đặt & quyền riêng tư (Settings & privacy) > Cài đặt (Settings).
- Ở phía bên trái, dưới mục Hoạt động của bạn (Your activity), chọn Ứng dụng và trang web (Apps and websites).
- Trong phần Tùy chọn, tắt Ứng dụng, trang web và trò chơi (Apps, websites, and games).
Nếu bạn thử đăng nhập trên một trang web khác bằng tài khoản Facebook của mình, tùy chọn này cũng sẽ ngăn chặn điều đó. Đây là một cách đơn giản để không bị cám dỗ.
2. Điều Chỉnh Cài Đặt Quyền Riêng Tư Để Kiểm Soát Ai Có Thể Thấy Thông Tin Của Bạn
Để phòng ngừa, tôi muốn giữ hồ sơ Facebook của mình ở chế độ riêng tư. Tôi không muốn quảng bá hồ sơ của mình hay kết bạn mới; tôi chỉ sử dụng nó đơn thuần để liên lạc với gia đình (và tôi cũng hiếm khi đăng bài). Hãy đi tới Cài đặt & quyền riêng tư (Settings & privacy) > Cài đặt (Settings) > Cách mọi người tìm và liên hệ với bạn (How people find and contact you) (ở phía bên trái).
Màn hình cài đặt quyền riêng tư "Cách mọi người tìm và liên hệ với bạn" trên Facebook, hiển thị các tùy chọn kiểm soát khả năng tìm kiếm và liên hệ với tài khoản của bạn.
Bạn sẽ thấy vô số tùy chọn, nhưng đây là những tùy chọn cần tập trung vào:
- Ai có thể gửi lời mời kết bạn cho bạn? (Who can send you friend requests?)
- Ai có thể xem danh sách bạn bè của bạn? (Who can see your friends list?)
- Những người có địa chỉ email của bạn (People with your email address)
- Những người có số điện thoại của bạn (People with your phone number)
- Bạn có muốn công cụ tìm kiếm bên ngoài Facebook liên kết đến hồ sơ của bạn không? (Do you want search engines outside of Facebook to link to your profile?) (Bạn tắt nó bằng cách gạt nút bên cạnh.)
Khi tùy chọn có sẵn, tôi sẽ đặt nó thành Bạn bè (Friends), Bạn bè của bạn bè (Friends of Friends) hoặc Chỉ mình tôi (Only me) — đặc biệt là tùy chọn cuối cùng. Tôi chắc chắn không muốn Facebook sử dụng số điện thoại hoặc email của tôi chỉ để trang web đề xuất những người tôi có thể quen.
1. Những Thói Quen Để Ngăn Chặn Facebook Thu Thập Dữ Liệu Thêm
Trong tương lai, bạn có thể ngăn chặn Facebook “ngấu nghiến” dữ liệu của mình hơn nữa bằng cách áp dụng một vài thói quen.
- Xóa thông tin khỏi hồ sơ của bạn, chẳng hạn như kinh nghiệm làm việc, nơi bạn học đại học, v.v.
- Sử dụng Chế độ ẩn danh (Incognito Mode) hoặc chế độ duyệt riêng tư tương đương của trình duyệt yêu thích của bạn, để lịch sử của bạn không thể bị thu thập.
- Xóa ứng dụng Facebook khỏi các thiết bị của bạn.
Phương pháp cuối cùng có vẻ quyết liệt, nhưng hãy dành một chút thời gian để xem xét mức độ hữu ích của Facebook đối với bạn hàng ngày. Tôi chỉ sử dụng Facebook trên máy tính của mình. Tôi thậm chí còn không có Messenger trên điện thoại. Nếu ai đó cần liên hệ với tôi, họ có thể nhắn tin hoặc gọi điện.
Như bạn thấy, chỉ trong vài phút, bạn có thể giảm đáng kể lượng dữ liệu mà Facebook thu thập, mà không cần phải xóa tài khoản vĩnh viễn. Ngoài ra, việc thay đổi cách bạn sử dụng Facebook, chẳng hạn như tránh chia sẻ thông tin cá nhân, cũng không hề gây hại.