Trong kỷ nguyên số, sự xao nhãng là một thách thức lớn, dễ dàng biến vài phút mất tập trung thành hàng giờ lãng phí. Đặc biệt khi làm việc hay học tập trên máy tính Windows, những thông báo liên tục, các biểu tượng ứng dụng hấp dẫn hay thói quen lướt web vô bổ có thể phá vỡ hoàn toàn dòng chảy công việc của bạn. Tuy nhiên, đừng lo lắng, tôi đã khám phá ra những cài đặt “không làm phiền” hiệu quả nhất mà Windows cung cấp, và chúng cực kỳ dễ thiết lập. Bằng cách áp dụng những thủ thuật này, bạn sẽ tối ưu hóa môi trường làm việc số của mình, giúp tăng cường khả năng tập trung và nâng cao năng suất đáng kể.
1. Chỉ Nhận Thông Báo Ưu Tiên
Chế độ “Do Not Disturb” (Không làm phiền) trên Windows 11 rất hữu ích khi bạn không muốn bất kỳ thông báo nào làm phiền. Tuy nhiên, nó có thể quá “cứng nhắc” khi tắt tiếng mọi ứng dụng. Một số ứng dụng thực sự quan trọng, giúp bạn cập nhật thông tin hoặc nhắc nhở về các nhiệm vụ cấp bách. Vì vậy, việc tùy chỉnh để chỉ nhận những thông báo ưu tiên là điều cần thiết, ngay cả khi chế độ “Không làm phiền” đang được kích hoạt.
Sau khi bật chế độ “Không làm phiền” (Do Not Disturb), bạn hãy nhấn tổ hợp phím Win + I để mở ứng dụng Cài đặt (Settings). Tiếp theo, điều hướng đến Hệ thống (System) > Thông báo (Notifications) > Đặt thông báo ưu tiên (Set priority notifications). Tại đây, bạn chọn Thêm ứng dụng (Add apps). Một cửa sổ bật lên sẽ xuất hiện, cho phép bạn chọn các ứng dụng mà bạn muốn ưu tiên thông báo. Sau khi chọn, chúng sẽ hiển thị trong danh sách ứng dụng ưu tiên. Hãy lặp lại thao tác này cho tất cả các ứng dụng mà bạn không muốn bị tắt tiếng.
Giao diện cài đặt thông báo ưu tiên trong Windows 11
2. Tận Dụng Tính Năng Focus Sessions (Phiên Tập Trung)
Focus Sessions là một tính năng tích hợp trong Windows cho phép bạn áp dụng trực tiếp Kỹ thuật Pomodoro. Kỹ thuật năng suất hiệu quả này yêu cầu bạn tập trung cao độ vào một nhiệm vụ duy nhất trong 25 phút, sau đó nghỉ giải lao 5 phút trước khi chuyển sang nhiệm vụ tiếp theo.
Mặc định, bộ hẹn giờ trong Windows được đặt là 20 phút tập trung, 5 phút nghỉ ngơi, và sau đó thêm 5 phút tập trung. Bạn hoàn toàn có thể tùy chỉnh các khoảng thời gian này để phù hợp hơn với phong cách làm việc của mình.
Để bắt đầu một Focus Session, bạn có thể nhấn tổ hợp phím Win + I để mở ứng dụng Cài đặt (Settings), sau đó đi tới Hệ thống (System) > Tập trung (Focus) và nhấp vào Bắt đầu Phiên Tập trung (Start Focus Session). Ngoài ra, một cách nhanh chóng hơn là nhấp vào đồng hồ trên thanh Taskbar và sau đó nhấn nút Tập trung (Focus) nằm bên dưới Lịch.
Khi kích hoạt, Chế độ Tập trung không chỉ thiết lập bộ hẹn giờ mà còn tự động bật chế độ “Không làm phiền” (Do Not Disturb), ẩn các huy hiệu (badges) trên biểu tượng ứng dụng ở Taskbar và ẩn các ứng dụng Taskbar đang nhấp nháy, giúp bạn giảm thiểu tối đa mọi yếu tố gây xao nhãng.
Bắt đầu Phiên Tập Trung (Focus Session) trên Windows 11
3. Tự Động Ẩn Thanh Taskbar
Mặc dù việc ghim các ứng dụng yêu thích vào thanh Taskbar mang lại sự tiện lợi, nhưng chính sự hiện diện của chúng cũng có thể trở thành một cám dỗ, khiến bạn dễ dàng mở chúng khi không cần thiết. Giải pháp đơn giản nhất để khắc phục điều này là tự động ẩn thanh Taskbar.
Để thực hiện, bạn chỉ cần nhấp chuột phải vào một vùng trống trên thanh Taskbar và chọn Cài đặt Taskbar (Taskbar settings). Cuộn xuống và mở rộng phần Hành vi Taskbar (Taskbar behaviors). Tại đây, bạn hãy đánh dấu chọn vào ô Tự động ẩn Taskbar (Automatically hide the taskbar).
Cài đặt hành vi thanh Taskbar trên Windows 11 để tự động ẩn
Sau khi thiết lập, Windows sẽ tự động ẩn thanh Taskbar khi bạn không sử dụng. Để làm nó xuất hiện trở lại, bạn chỉ cần nhấn phím Windows hoặc di chuyển con trỏ chuột xuống cuối màn hình.
4. Dọn Dẹp Màn Hình Desktop
Tương tự như các biểu tượng trên thanh Taskbar, các icon trên màn hình Desktop cũng có thể là một nguồn gây xao nhãng đáng kể. Để khắc phục điều này, bạn có thể ẩn chúng đi, tránh việc vô thức mở các ứng dụng giải trí như Netflix hoặc game trong khi đáng lẽ ra bạn phải tập trung làm việc. Điều này không chỉ giúp bạn tập trung hơn mà còn giảm bớt sự lộn xộn trực quan, đặc biệt nếu màn hình desktop của bạn thường xuyên trong tình trạng “bừa bộn”.
Để ẩn các biểu tượng này, bạn chỉ cần nhấp chuột phải vào một khoảng trống bất kỳ trên màn hình Desktop. Trong menu ngữ cảnh hiện ra, chọn Xem (View) và bỏ chọn tùy chọn Hiển thị biểu tượng màn hình nền (Show desktop icons). Ngay lập tức, màn hình Desktop của bạn sẽ trở nên gọn gàng và ít gây phân tâm hơn.
Tùy chọn ẩn các biểu tượng trên màn hình Desktop Windows
5. Giữ Máy Luôn Hoạt Động với PowerToys Awake
Đôi khi, bạn cần chạy một tác vụ tốn nhiều thời gian và không muốn máy tính chuyển sang chế độ ngủ làm gián đoạn quá trình. Thay vì phải điều chỉnh cài đặt nguồn phức tạp của hệ thống, một giải pháp tiện lợi là sử dụng tiện ích Awake trong bộ công cụ PowerToys của Windows. PowerToys là một bộ công cụ miễn phí được Microsoft cung cấp, chứa nhiều tiện ích giúp tăng năng suất và tùy chỉnh trải nghiệm Windows. Tiện ích Awake trong PowerToys đặc biệt hữu ích để giữ cho hệ thống của bạn luôn hoạt động khi cần thiết.
Để nhanh chóng kích hoạt Awake, hãy khởi chạy PowerToys, chọn mục Awake từ menu bên trái, và bật công tắc Bật Awake (Enable Awake). Sau đó, nhấp vào menu thả xuống Chế độ (Mode) và chọn Giữ hoạt động vĩnh viễn (Keep Awake Indefinitely). Điều này đảm bảo rằng máy tính của bạn sẽ không tự động ngủ hay khóa màn hình cho đến khi bạn tắt chế độ này.
Kích hoạt tiện ích Awake trong PowerToys để giữ Windows luôn bật
6. Quản Lý Thời Gian Trên Các Website Gây Phân Tâm
Ngay cả khi bạn đang trong một “Phiên Tập Trung” (Focus Session), việc truy cập các mạng xã hội hoặc trang web tin tức trong thời gian nghỉ giải lao có thể dễ dàng biến thành thói quen “doomscrolling” (lướt vô định các tin tức tiêu cực), khiến bạn bỏ qua bộ hẹn giờ và mất tập trung. Đây là lúc tiện ích mở rộng LeechBlock NG phát huy tác dụng.
LeechBlock NG là một tiện ích mạnh mẽ có sẵn cho các trình duyệt dựa trên Chromium (như Chrome, Edge) và Firefox. Nó cho phép bạn chặn hoặc bỏ chặn các trang web theo nhiều cách khác nhau. Một cách hiệu quả là cấu hình nó để chỉ cho phép truy cập các trang web gây xao nhãng như Facebook hoặc YouTube trong một khoảng thời gian giới hạn, ví dụ 5 phút mỗi giờ.
Đầu tiên, hãy cài đặt LeechBlock NG từ Chrome Web Store. Sau khi cài đặt, nhấp vào biểu tượng tiện ích trên thanh công cụ của trình duyệt và chọn Tùy chọn (Options).
Giao diện tùy chọn của tiện ích LeechBlock NG trong Google Chrome
Trong tab Bộ chặn 1 (Block Set 1), nhập tên miền của các trang web bạn muốn chặn vào ô Nhập tên miền của các trang web cần chặn (Enter the domain names of the sites to block) dưới phần Nội dung cần chặn (What to Block). Nhập mỗi trang web trên một dòng riêng biệt và không bao gồm các tiền tố URL như http:// hay file://.
Cài đặt các trang web cần chặn trong LeechBlock NG trên Chrome
Trong phần Thời gian chặn (When to Block), nhập 0900-1700 vào ô văn bản Nhập khoảng thời gian cần chặn các trang này (Enter the time periods within which to block these sites) để chặn các trang web này từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Sau đó, dưới phần Nhập giới hạn thời gian sau đó chặn các trang này (Enter a time limit after which to block these sites), nhập 5 vào ô văn bản và chọn giờ (60 phút) (hour (60 minutes)) trong menu thả xuống. Điều này sẽ chặn các trang web trong 5 phút mỗi giờ.
Thiết lập thời gian và giới hạn chặn website trong LeechBlock NG
Trong phần Cách chặn (How to Block), hãy chọn Chặn ngay lập tức các trang trên các trang này khi điều kiện chặn được đáp ứng (Immediately block pages on these sites once blocking conditions are met).
Tùy chọn cách thức chặn trang web của LeechBlock NG
Cuối cùng, cuộn xuống dưới cùng và nhấp vào Lưu tùy chọn và Đóng (Save Options and Close).
Màn hình thông báo khi trang web bị chặn bởi LeechBlock NG
Tiện ích mở rộng này giờ đây sẽ giúp bạn dành ít thời gian hơn cho các trang web đã nhập. Nó cũng sẽ hiển thị một thông báo cho bạn biết khi nào chúng sẽ được bỏ chặn. Bạn có thể cấu hình LeechBlock NG theo bất kỳ cách nào bạn muốn, đừng ngần ngại thử nghiệm để tìm ra cài đặt phù hợp nhất với mình.
Việc tối ưu hóa môi trường làm việc trên Windows không chỉ dừng lại ở máy tính. Một phần quan trọng của giải pháp này còn nằm ở thiết bị di động của bạn. Hãy đảm bảo bạn cũng đã kích hoạt và tùy chỉnh chế độ “Không làm phiền” (Do Not Disturb) trên điện thoại Android hoặc iOS của mình. Sự đồng bộ giữa các thiết bị sẽ giúp bạn xây dựng một không gian tập trung toàn diện, không còn bất kỳ kẽ hở nào để sự xao nhãng len lỏi. Hãy thử áp dụng ngay các mẹo trên và cảm nhận sự khác biệt trong năng suất làm việc của bạn!
