Laptop của bạn đang hoạt động ồn ào và có dấu hiệu quá nhiệt? Trước khi nghĩ đến việc tháo máy để kiểm tra phần cứng, có một giải pháp đơn giản và hiệu quả mà bạn có thể tự thực hiện: điều chỉnh đường cong quạt (fan curve) cho laptop. Việc tùy chỉnh fan curve có thể tạo ra sự khác biệt đáng kể về hiệu suất tản nhiệt và độ ồn của thiết bị, đồng thời đây là một thao tác tương đối dễ dàng.
Điều Chỉnh Fan Curve để Tối Ưu Hiệu Năng và Ngăn Ngừa Quá Nhiệt
Không có gì ngạc nhiên khi các thành phần PC hiệu suất cao như CPU, GPU, hay thậm chí RAM và ổ cứng đều sinh nhiệt đáng kể khi hoạt động dưới tải nặng. Ở một ngưỡng nhiệt độ nhất định, lượng nhiệt này sẽ làm giảm hiệu suất của thiết bị, hiện tượng này được gọi là giảm xung nhịp do nhiệt (thermal throttling).
Có nhiều cách để giảm và ngăn chặn thermal throttling nhằm duy trì hiệu suất hệ thống, trong đó việc thiết lập một đường cong quạt tùy chỉnh cho CPU hoặc GPU là một trong những lựa chọn tối ưu nhất.
Hình ảnh máy tính chơi game hiệu năng cao với hệ thống tản nhiệt nước tiên tiến, minh họa khả năng làm mát tối ưu cho CPU và GPU
Cách bạn có thể thay đổi đường cong quạt trên laptop sẽ khác nhau tùy thuộc vào nhà sản xuất, vì mỗi hãng thường có tiện ích phần mềm với giao diện riêng. Ví dụ, trên laptop HP Omen, bạn sẽ tìm thấy các cài đặt này trong tab Performance Control của ứng dụng Omen Gaming Hub.
Ngoài ra, cũng có các công cụ của bên thứ ba như MSI Afterburner và Fan Control, cho phép bạn kiểm soát đường cong quạt của GPU và CPU. Tuy nhiên, các phần mềm này không đảm bảo sẽ hoạt động với mọi dòng laptop.
Mặc dù vậy, nguyên tắc cơ bản để thiết lập đường cong quạt vẫn giữ nguyên trên hầu hết các laptop. Tất cả những gì bạn cần làm là điều chỉnh tốc độ vòng quay của quạt (RPM) theo nhiệt độ của CPU hoặc GPU. Điều này có nghĩa là khi CPU hoặc GPU nóng hơn, quạt sẽ quay nhanh hơn và ngược lại.
Ví dụ, trên chiếc HP Omen Transcend 14, quạt CPU bắt đầu quay ở 40% tốc độ khi nhiệt độ đạt 50°C, sau đó từ từ tăng tốc theo nhiệt độ CPU cho đến khi đạt tốc độ tối đa ở 80°C. Đường cong quạt của GPU có xu hướng tuyến tính hơn, do đó quạt sẽ tăng tốc nhanh hơn khi GPU nóng lên đột ngột khi chạy các tựa game nặng.
Giao diện phần mềm HP Omen Gaming Hub hiển thị tùy chỉnh đường cong quạt (fan curve) cho laptop, minh họa cách điều chỉnh tốc độ quạt theo nhiệt độ CPU và GPU
Nếu bạn đang gặp phải vấn đề thermal throttling, việc điều chỉnh để quạt tăng tốc nhanh hơn khi nhiệt độ tăng là rất cần thiết. Ngược lại, nếu bạn có thể giữ nhiệt độ ổn định mà không cần đẩy quạt lên tốc độ tối đa, bạn sẽ có một chiếc laptop yên tĩnh hơn đáng kể ngay cả khi hoạt động dưới tải.
Giảm Tiếng Ồn Laptop Bằng Cách Điều Chỉnh Fan Curve Phù Hợp
Nếu cài đặt quạt thủ công khiến laptop của bạn kêu như động cơ phản lực ngay cả khi không làm gì, rất có thể bạn đang sử dụng tốc độ quạt quá cao so với tác vụ hiện tại. Nếu bạn đang ở trong lớp học, thư viện, hoặc bất kỳ nơi nào cần sự yên tĩnh khi thực hiện các tác vụ cơ bản, hãy thử giảm tốc độ quạt khi nhiệt độ CPU hoặc GPU tăng lên.
Tuy nhiên, bạn phải cẩn thận để không làm quá nhiệt thiết bị. Cách duy nhất để giữ cho quạt hoạt động ở tốc độ thấp mà không gây hại cho hệ thống là tránh chạy các tác vụ tiêu tốn nhiều tài nguyên. Nếu bạn muốn laptop của mình im lặng ngay cả dưới tải nặng, bạn sẽ phải chấp nhận lượng nhiệt dư thừa mà hệ thống tản nhiệt không thể xử lý do tốc độ quạt chậm, dẫn đến hiện tượng thermal throttling.
Để giữ cho laptop của bạn càng yên tĩnh càng tốt, bất kể nó có đang chịu tải hay không, lựa chọn tốt nhất là tìm tốc độ quạt thấp nhất mà bạn có thể duy trì mà không làm CPU, GPU hoặc cả hai bị thermal throttling khi nhiệt độ tăng lên. Đừng lo lắng nếu laptop hơi nóng khi chạm vào. Miễn là bạn không gặp phải nhiệt độ quá cao (trên 90°C) và không có thermal throttling, mọi thứ sẽ ổn (tất nhiên, càng mát càng tốt).
Quạt tản nhiệt của laptop đang hoạt động trên bàn, minh họa cho việc tối ưu tiếng ồn và hiệu quả làm mát khi điều chỉnh fan curve
Việc điều chỉnh đường cong quạt trên laptop có thể đòi hỏi một chút thử nghiệm và sai sót, nhưng kết quả cuối cùng sẽ đảm bảo rằng quạt của bạn được sử dụng hiệu quả để mang lại hiệu suất tốt nhất có thể cho laptop, đồng thời giúp nó yên tĩnh hơn so với cấu hình quạt mặc định của nhà sản xuất. Các linh kiện bán dẫn hoạt động tốt nhất trong một phạm vi nhiệt độ cụ thể. Nếu bạn luôn giữ quạt ở tốc độ tối đa, bạn có nguy cơ làm mòn chúng nhanh hơn. Và nếu bạn giữ chúng quá thấp, laptop của bạn sẽ bị thermal throttling trước khi đạt được hiệu suất tối đa. Điều chỉnh fan curve đúng cách giúp CPU và GPU của bạn chạy trong “vùng vàng” hiệu suất tối ưu.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm điều chỉnh fan curve của bạn và hiệu quả mà nó mang lại cho chiếc laptop của bạn ở phần bình luận bên dưới nhé!
