Là một chuyên gia SEO và biên tập viên cốt cán của thuthuatmobile.net, tôi thường xuyên nhận được nhiều tin nhắn rác hơn cả tin nhắn thật mỗi ngày. Chỉ cần mở một liên kết độc hại, tôi có thể mất tất cả – từ các cuộc tấn công lừa đảo (phishing), đánh cắp dữ liệu, cho đến việc nhiễm phần mềm độc hại (malware). Vì vậy, khi một tin nhắn có vẻ khả nghi xuất hiện, tôi luôn biết rằng không nên vội vàng nhấn vào liên kết đó một cách mù quáng. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những bước kiểm tra cần thiết để bảo vệ bản thân khỏi các tin nhắn lừa đảo và liên kết nguy hiểm.
4 Bước Nhận Diện và Phòng Tránh Tin Nhắn Lừa Đảo Chứa Link Độc Hại
1. Kiểm Tra Kỹ Thông Tin Người Gửi: Ai Đang Nhắn Tin Cho Bạn?
Việc đầu tiên tôi làm khi nhận được một tin nhắn kèm liên kết đáng ngờ là xác minh người gửi. Nếu đó là một số lạ, một mã SMS ngắn không rõ nguồn gốc, hoặc một mã quốc tế bất thường, đó chính là dấu hiệu cảnh báo. Tôi không thể nhớ hết bao nhiêu lần mình đã nhận được những yêu cầu tự sướng “phiêu lưu” từ các số có mã vùng +91 – có lẽ vì tôi từng nghĩ rằng việc công khai số điện thoại cá nhân trên tiểu sử Instagram là một ý tưởng hay.
Khi phát hiện một số lạ, tôi thường sử dụng các ứng dụng định danh cuộc gọi như Truecaller để kiểm tra xem số đó có liên quan đến những kẻ lừa đảo hay một doanh nghiệp hợp pháp hay không.
Thông tin người gửi tin nhắn đáng ngờ trên điện thoại
Tôi cũng kiểm tra xem nội dung tin nhắn có phù hợp với ngữ cảnh hay không. Nếu tin nhắn tự xưng là từ một dịch vụ mà tôi đang sử dụng, số điện thoại của họ phải khớp với thông tin được liệt kê trên trang web chính thức của họ – các công ty uy tín không bao giờ gửi tin nhắn từ những số ngẫu nhiên.
Hơn nữa, tôi áp dụng một chút suy luận thông thường: tôi sẽ không nhận được lời mời phỏng vấn từ các công ty mà tôi chưa từng ứng tuyển, hay các khảo sát đánh giá từ các dịch vụ giao hàng mà tôi chưa từng sử dụng. Nếu bạn không phải là người khởi xướng liên hệ, khả năng cao đó là một tin nhắn lừa đảo.
2. Phát Hiện Dấu Hiệu Đáng Ngờ Trong Nội Dung Tin Nhắn và URL
Trước khi cân nhắc nhấn vào liên kết trong một tin nhắn từ số lạ, tôi luôn kiểm tra kỹ lưỡng nội dung tin nhắn và URL. Chi tiết đầu tiên tôi chú ý là liệu họ có sử dụng chiến thuật gây áp lực hoặc sự khẩn cấp hay không. Khi tôi thấy các cụm từ như “Tài khoản của bạn sẽ bị tạm ngừng trong 24 giờ” hoặc “Nhấn ngay để không bỏ lỡ ưu đãi này,” tôi lập tức nghi ngờ.
Nếu một công ty thực sự cần tôi thực hiện hành động khẩn cấp, họ sẽ liên hệ thông qua các kênh chính thức – chứ không phải một tin nhắn đơn lẻ, đáng ngờ.
Lỗi ngữ pháp và chính tả trong tin nhắn là một dấu hiệu nhận biết lớn khác, vì các công ty hợp pháp hiếm khi mắc lỗi này. Các lỗi trong URL thậm chí còn là một cảnh báo lớn hơn. Những lỗi phổ biến nhất là thiếu ký tự trong tên miền, chẳng hạn như “paypl” thay vì PayPal trong một URL giả mạo như “paypl-support.info”.
URL thậm chí có thể trông thật nếu bạn không nhìn kỹ hơn và phát hiện những sự thay đổi tinh vi, lừa đảo như “paypa1”. May mắn thay, hầu hết các ứng dụng nhắn tin cho phép bạn nhấn giữ liên kết để xem trước mà không cần mở – mặc dù bạn nên cẩn thận khi tương tác với một liên kết có thể nguy hiểm. Một số ứng dụng thậm chí còn tự động hiển thị bản xem trước.
Xem trước liên kết trong tin nhắn trên điện thoại Android
Nếu tôi đang sử dụng máy tính xách tay, tôi chỉ cần di chuột qua liên kết để kiểm tra xem nó thực sự dẫn đến đâu – không cần phải nhấp chuột.
3. Sử Dụng Công Cụ Quét Liên Kết Trực Tuyến Để Xác Minh
Nếu tôi không thể xem trước liên kết – hoặc chỉ muốn có thêm sự đảm bảo – tôi sẽ sao chép và dán nó vào một công cụ quét liên kết để có được đánh giá chính xác hơn về mức độ an toàn của nó.
Công cụ tôi hay dùng là Google Safe Browsing vì nó dễ sử dụng (và tôi có chút thiên vị với các sản phẩm của Google). Chỉ cần dán liên kết vào ô Check site status, nhấn Enter, và trong vài giây, bạn sẽ biết liệu nó có bị gắn cờ là không an toàn hay không.
Kết quả quét trang web trên Google Safe Browsing cho thấy không có nội dung không an toàn
Các lựa chọn đáng tin cậy khác bao gồm VirusTotal và URLVoid, những công cụ này sẽ kiểm tra xem các nguồn an ninh mạng có xác định liên kết đó là độc hại hay không.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng kết quả “không tìm thấy nội dung không an toàn” không có nghĩa là liên kết đó hoàn toàn vô hại; nó có thể chỉ đơn giản là trang web đó chưa được kiểm tra. Vì vậy, khi có bất kỳ nghi ngờ nào, hãy luôn cẩn trọng tối đa.
4. Báo Cáo Tin Nhắn Lừa Đảo Ngay Lập Tức và Xóa Bỏ
Nếu một tin nhắn đã được xác nhận là lừa đảo, đừng chỉ đơn giản là bỏ qua nó. Báo cáo sẽ giúp ngăn chặn những người khác rơi vào bẫy tương tự.
Hầu hết các điện thoại và ứng dụng nhắn tin đều có tùy chọn Chặn và báo cáo spam. Chặn sẽ ngăn người gửi nhắn tin cho bạn lần nữa, trong khi báo cáo đảm bảo nhà mạng của bạn gắn cờ số điện thoại lừa đảo đó.
Cửa sổ xác nhận chặn và báo cáo số điện thoại spam trên điện thoại
Ngoài nhà mạng của bạn, bạn cũng nên báo cáo vụ lừa đảo cho công ty bị mạo danh. Hầu hết các ngân hàng, dịch vụ giao hàng và các thương hiệu lớn đều có các trang dành riêng cho việc báo cáo lừa đảo. Họ sẽ yêu cầu bạn chuyển tiếp một bản sao tin nhắn hoặc ảnh chụp màn hình để họ có thể chống lại các hành vi giả mạo tốt hơn.
Nếu bạn là người cẩn trọng như tôi, bạn cũng có thể báo cáo vụ lừa đảo cho chính quyền địa phương hoặc các cơ quan an ninh mạng. Nhiều quốc gia có các trang web chính thức để báo cáo các vụ lừa đảo phishing.
Sau khi bạn đã hoàn thành phần việc của mình, hãy xóa tin nhắn và tiếp tục. Tuyệt đối không trả lời, vì việc tương tác với những kẻ lừa đảo chỉ khiến bạn trở thành mục tiêu lớn hơn. Hãy nhớ rằng, nếu có điều gì đó không ổn, hãy tin vào bản năng của mình. Bỏ qua tin nhắn luôn là lựa chọn an toàn nhất khi bạn không chắc chắn.
