Chụp ảnh phơi sáng dài, một kỹ thuật thường chỉ thấy trên máy ảnh DSLR hoặc mirrorless, giờ đây đã nằm gọn trong tầm tay bạn chỉ với một chiếc điện thoại thông minh. Ban đầu, có thể bạn sẽ hoài nghi về khả năng này, nhưng với một chiếc tripod điện thoại giá cả phải chăng và một chút sáng tạo trong chỉnh sửa, bạn hoàn toàn có thể tạo ra những bức ảnh nghệ thuật đầy ấn tượng. Không cần một chiếc máy ảnh đắt tiền, điện thoại của bạn cũng đủ sức “biến hóa” những khoảnh khắc bình thường thành tác phẩm độc đáo.
1. Tận Dụng Tính Năng Live Photos Của iPhone
Khi nhắc đến nhiếp ảnh chuyên nghiệp, đặc biệt là phơi sáng dài, chúng ta thường nghĩ đến việc điều chỉnh khẩu độ (aperture), tốc độ màn trập (shutter speed) và ISO thông qua tam giác phơi sáng. Để tạo ra hiệu ứng phơi sáng dài, tốc độ màn trập rất chậm là yếu tố then chốt.
Vấn đề với nhiếp ảnh di động truyền thống là bạn không thể điều chỉnh tốc độ màn trập một cách trực tiếp. Các ứng dụng camera tích hợp thường không có tùy chọn này. Mặc dù một số điện thoại có chế độ ban đêm cho phép kiểm soát tốc độ màn trập ở mức độ nhất định, nhưng điều đó vẫn chưa đủ để đạt được hiệu ứng sáng tạo như trên máy ảnh chuyên nghiệp.
Tuy nhiên, có một “lối tắt” để chụp ảnh phơi sáng dài trên iPhone của bạn: sử dụng tính năng Live Photos. Khi bạn chụp một Live Photo, iPhone sẽ ghi lại 1.5 giây trước và sau khoảnh khắc chụp. Sau đó, bạn có thể dễ dàng chuyển đổi Live Photo này thành ảnh phơi sáng dài trực tiếp trong trình chỉnh sửa ảnh.
Ảnh chụp suối nhỏ bằng Live Photos iPhone
Ảnh suối nhỏ được chuyển đổi phơi sáng dài từ Live Photos
Phương pháp này đơn giản và nhanh chóng, nhưng theo kinh nghiệm của tôi, chất lượng ảnh thường bị giảm đi đáng kể về độ sắc nét. Ví dụ, trong bức ảnh dòng suối, toàn bộ những tảng đá cũng trở nên mờ nhòe. Hơn nữa, chúng ta chỉ giới hạn ở mức phơi sáng ba giây. Để có sự tự do hơn trong việc thử nghiệm các tốc độ màn trập và hiệu ứng khác nhau, một chiếc máy ảnh chuyên nghiệp vẫn là lựa chọn tối ưu hơn.
2. Khám Phá Ứng Dụng Slow Shutter Cam
Mặc dù rất yêu thích chiếc máy ảnh chuyên nghiệp của mình, nhưng việc mang theo nó mọi lúc mọi nơi thực sự không thực tế, đặc biệt là trong các chuyến đi cùng gia đình. Gần đây, tôi đã phát hiện ra ứng dụng Slow Shutter Cam có thể là một công cụ tuyệt vời để chụp ảnh phơi sáng dài bằng điện thoại.
Khả năng tạo ra những bức ảnh ấn tượng mà không cần mang vác nặng nề đã thuyết phục tôi ngay lập tức. Tôi đã tải ứng dụng với giá 2.99 USD. Nhìn chung, ứng dụng này khá dễ sử dụng với ba tùy chọn chính: Long Exposure (Phơi sáng dài), Light Trails (Vệt sáng), và Low Light (Thiếu sáng). Ứng dụng cũng cho phép bạn khóa phơi sáng và lấy nét, một tính năng cực kỳ hữu ích khi điều kiện ánh sáng thay đổi hoặc chủ thể di chuyển.
Giao diện cài đặt ứng dụng Slow Shutter Cam trên iPhone
Tôi chủ yếu thử nghiệm với tùy chọn Long Exposure, điều chỉnh tốc độ màn trập. Chất lượng hình ảnh thu được thực sự làm tôi ấn tượng. Tôi cũng rất thích tùy chọn “bulb”, cho phép giữ màn trập mở bao lâu tùy thích, mang lại sự linh hoạt tối đa.
3. Lựa Chọn Chủ Thể Sáng Tạo Cho Ảnh Phơi Sáng
Sau khi đã nắm vững cách kiểm soát tốc độ màn trập, điều tiếp theo là tìm kiếm một chủ thể hấp dẫn. Đối với ảnh phơi sáng dài, chủ thể cần phải có sự chuyển động để tạo ra hiệu ứng “mờ ảo” hoặc “mơ màng” đặc trưng. Các chủ thể phổ biến nhất bao gồm dòng nước (thác nước, suối), phương tiện giao thông (tạo vệt đèn), và mây trôi. Để tiện lợi, tôi đã tìm một con suối nhỏ gần nhà.
Với tư cách là một nhiếp ảnh gia động vật hoang dã quen nhìn thế giới qua ống kính zoom chặt, việc bố cục với ống kính góc rộng của iPhone là một thử thách. Ngay cả với ứng dụng và tất cả các tính năng tiện ích của thiết bị di động, vẫn cần sự kiên nhẫn và con mắt tinh tường để nhìn nhận và bố cục cảnh một cách sáng tạo.
Tôi thường chỉnh sửa ảnh trên Lightroom Mobile. Mặc dù tôi tin tưởng vào khả năng chỉnh sửa mạnh mẽ của Lightroom, nhưng mục tiêu chính của tôi là có được một bức ảnh gốc “sạch” nhất có thể. Việc chú ý đến hậu cảnh, loại bỏ hoặc tránh các yếu tố gây xao nhãng có thể giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian trong quá trình chỉnh sửa.
Tôi đã thử nghiệm đặt điện thoại ở nhiều vị trí khác nhau, bao gồm cả leo trèo, cúi mình và nhiều tư thế khác. Tìm kiếm bố cục phù hợp là phần khó khăn nhất khi chụp bức ảnh này, điều này không có gì ngạc nhiên vì bố cục thực sự là yếu tố quyết định thành công hay thất bại của một bức ảnh.
4. Thiết Bị Hỗ Trợ Không Thể Thiếu: Tripod
Khi chụp với tốc độ màn trập chậm, tripod (chân máy) là thiết bị cực kỳ quan trọng để tránh rung lắc máy. Ngay cả một cử động nhỏ cũng có thể làm bức ảnh của bạn bị mờ nếu bạn chụp cầm tay. Một chiếc tripod tốt cũng giúp bạn kiểm soát tốt hơn, điều chỉnh góc và phối cảnh một cách chính xác. Tôi đã sử dụng một chiếc tripod điện thoại giá rẻ có thể kiêm luôn gậy selfie.
Sử dụng tripod để chụp ảnh đêm đẹp bằng điện thoại
Nếu bạn chưa có tripod, đừng lo lắng. Bạn có thể sáng tạo bằng cách sử dụng các cấu trúc có sẵn như cầu, lan can để đặt điện thoại. Tuy nhiên, hãy đảm bảo đó là một vị trí an toàn và bạn không vô tình làm rơi điện thoại. Bạn cũng có thể dùng ba lô hoặc những tảng đá để hỗ trợ điện thoại của mình. Điều quan trọng nhất là giữ cho điện thoại được cố định mà không cần cầm hoặc chạm vào nó.
5. Điều Khiển Màn Trập Không Dây: Mẹo Nhỏ Tạo Khác Biệt
Một phụ kiện khác rất hữu ích cho nhiếp ảnh phơi sáng dài là bộ điều khiển màn trập không dây (wireless shutter release). Tương tự như tripod, bạn cần thiết bị này để giữ điện thoại không bị rung. Bạn cũng có thể sử dụng tai nghe hoặc AirPods để điều khiển màn trập của camera. Có rất nhiều video hướng dẫn trực tuyến nếu bạn không chắc chắn về cách thực hiện.
Hoặc, bạn có thể sử dụng một tùy chọn đơn giản hơn như tôi đã làm: sử dụng chức năng hẹn giờ (timer) trong ứng dụng Slow Shutter Cam. Nhược điểm duy nhất của phương pháp này là bạn phải chờ vài giây, nhưng đối với tôi thì điều đó không thành vấn đề lớn.
6. Điều Chỉnh Tốc Độ Màn Trập Để Tạo Hiệu Ứng
Trong ứng dụng Slow Shutter Cam, bạn có thể điều chỉnh tốc độ màn trập và mức độ làm mờ. Tôi đã dành thời gian để thử nghiệm với các cài đặt khác nhau cho đến khi đạt được hiệu ứng mong muốn.
Nếu bạn muốn phơi sáng bức ảnh trong hơn 30 giây, bạn có thể thử chế độ ‘bulb’ để giữ màn trập mở miễn là bạn còn nhấn nút chụp. Lưu ý rằng bạn cần có một điều khiển màn trập từ xa để thực hiện điều này một cách hiệu quả. Với tùy chọn hẹn giờ, bạn sẽ phải chạm vào màn trập của điện thoại, điều này có thể gây ra hiện tượng rung mờ không mong muốn.
7. Chỉnh Sửa Hậu Kỳ: Nâng Tầm Bức Ảnh Của Bạn
Một chiếc iPhone xuất sắc và một ứng dụng hiệu quả vẫn chưa đủ để tạo ra những bức ảnh tuyệt vời. Bạn phải khai thác sức mạnh của phần mềm chỉnh sửa ảnh để nâng tầm tác phẩm của mình. Công cụ chỉnh sửa ảnh yêu thích của tôi là Lightroom trên di động. Là một nhiếp ảnh gia, tôi đã sử dụng Lightroom Classic trên máy tính xách tay rất nhiều. Giờ đây, tôi đã thích nghi việc chỉnh sửa của mình với ứng dụng di động.
Khi nói đến chỉnh sửa ảnh, tôi có xu hướng tiếp cận theo hướng tối giản. Tôi thực hiện một cách cẩn trọng để tăng cường màu sắc và chất lượng một cách tinh tế. Tôi không phải là người hâm mộ HDR – tôi không thích những bức ảnh quá sắc nét hoặc bão hòa cao.
Ngay cả khi đã rất tỉ mỉ và bố cục cẩn thận, tôi vẫn nhận thấy bức ảnh của mình cần một chút hậu kỳ. Vấn đề chính của tôi là những mảng ánh sáng lọt qua kẽ cây. Tôi đã đi chụp vào sáng sớm khi mặt trời đang lên, và một số ánh sáng chiếu vào ở một góc không mấy đẹp mắt. Tôi có thể quay lại vào buổi tối, nhưng đã quyết định thử chỉnh sửa trước.
Sử dụng công cụ masking trong Lightroom Mobile để chỉnh sửa ảnh
Cảnh của tôi cũng chứa các yếu tố gây mất tập trung. Một số tảng đá không đúng vị trí, cành cây và cành con nằm rải rác khắp nơi. Tôi đang chụp từ một cây cầu, vì vậy việc di chuyển hoặc sắp xếp bất cứ thứ gì là không thể.
Tôi luôn chụp ở định dạng HEIC (High Efficiency Image Container), tương tự như định dạng RAW được sử dụng trong máy ảnh. Nó mang lại chất lượng và khả năng kiểm soát tốt hơn khi chỉnh sửa so với ảnh JPEG. Tôi bắt đầu với các điều chỉnh thông thường như phơi sáng (exposure), vùng sáng (highlights) và vùng tối (shadows). Tôi cũng tăng cường độ bão hòa (saturation) và độ sống động (vibrance).
Tôi đã sử dụng công cụ tẩy xóa (erase tool) trong ứng dụng Lightroom để loại bỏ những tảng đá và các yếu tố gây mất tập trung khác. Tôi cũng thử tùy chọn masking để giảm độ sáng của những mảng ánh sáng.
Tôi không hài lòng với kết quả cuối cùng, vì vậy tôi đã chuyển đổi hình ảnh sang đen trắng, đơn giản hóa khung cảnh. Các yếu tố gây mất tập trung không còn nổi bật nữa. Nhìn chung, tôi hài lòng với kết quả cuối cùng.
Kết quả ảnh phơi sáng dài dòng suối sau khi chỉnh sửa sang đen trắng
Nếu bạn muốn chụp những bức ảnh phơi sáng dài đầy nghệ thuật như vậy, hãy tham khảo một số ví dụ trực tuyến để lấy cảm hứng. Tìm kiếm những địa điểm gần bạn có thác nước và suối để chụp ảnh. Hãy để ý những góc nhìn tốt để chụp vệt sáng khi bạn ra ngoài.
Trong trường hợp của tôi, tôi đã từng chụp nhiều bức ảnh phơi sáng dài bằng máy ảnh của mình ở cùng một địa điểm trước đây. Hãy nhớ rằng, mục tiêu của chúng ta với tư cách là nhiếp ảnh gia là “tạo ra” một bức ảnh, chứ không chỉ là “chụp” một khoảnh khắc. Vì vậy, việc lập kế hoạch kỹ lưỡng là điều cần thiết để tận hưởng quá trình và mang về những bức ảnh tuyệt đẹp.
