Hệ điều hành Windows, đặc biệt là các phiên bản gần đây như Windows 10 và Windows 11, thường đi kèm với một lượng lớn các dịch vụ và ứng dụng chạy nền. Mặc dù nhiều trong số này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động ổn định và cung cấp các tính năng tiện ích, không ít dịch vụ lại tiêu tốn tài nguyên CPU một cách đáng kể mà không thực sự cần thiết cho nhu cầu sử dụng hàng ngày của bạn. Nếu máy tính của bạn không được trang bị phần cứng đủ mạnh để xử lý lượng “gánh nặng” này, bạn sẽ thường xuyên thấy CPU bị chiếm dụng cao, dẫn đến tình trạng máy chậm, giật lag và trải nghiệm không mượt mà.
Tuy nhiên, tin tốt là không phải tất cả các dịch vụ này đều không thể tắt đi. Bằng cách vô hiệu hóa một số tiến trình chạy ngầm không quan trọng, bạn hoàn toàn có thể giải phóng đáng kể tài nguyên CPU, giúp hệ thống hoạt động mượt mà và phản hồi nhanh hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng thuthuatmobile.net tìm hiểu 5 dịch vụ Windows tiêu tốn CPU mà bạn có thể cân nhắc tắt để tối ưu hiệu suất cho chiếc PC của mình.
1. Runtime Broker
Runtime Broker là một dịch vụ Windows chạy nền có nhiệm vụ quản lý quyền truy cập cho các ứng dụng tải về từ Microsoft Store. Về lý thuyết, dịch vụ này chỉ nên tiêu thụ khoảng 20-30% CPU ở mức cao nhất, nhưng trên thực tế, nó thường xuyên có những đợt tăng đột biến trong việc sử dụng tài nguyên. Những đợt tăng đột biến bất thường này có thể được kích hoạt bởi một ứng dụng Store mà bạn đang sử dụng, hoặc một ứng dụng nào đó đã yêu cầu quyền trong nền.
Trong mọi trường hợp, sự cố này có thể làm chậm PC của bạn trong vài giây và khá khó chịu khi nó xảy ra liên tục. Nếu không có đủ RAM, tình trạng này thậm chí có thể khiến hệ thống của bạn bị treo đến mức bạn cần phải khởi động lại máy tính bằng nút nguồn.
Miễn là bạn không sử dụng bất kỳ ứng dụng nào từ Microsoft Store, việc vô hiệu hóa Runtime Broker sẽ không ảnh hưởng đến trải nghiệm sử dụng Windows của bạn và sẽ giúp bạn tiết kiệm một lượng đáng kể tài nguyên CPU.
Để vô hiệu hóa Runtime Broker, bạn hãy mở Task Manager, chuyển đến tab Processes (Tiến trình), tìm và đóng tiến trình Runtime Broker. Dịch vụ này sẽ không tự động khởi động lại trừ khi bạn mở Microsoft Store hoặc một ứng dụng liên quan.
Runtime Broker cũng thường bị kích hoạt bởi các gợi ý và thông báo của Windows. Do đó, việc tắt chúng cũng sẽ góp phần đáng kể vào việc dọn dẹp và tối ưu PC chạy Windows 11 của bạn.
2. Windows Search Indexer
Đúng như tên gọi, Windows Search Indexer (Dịch vụ Chỉ mục Tìm kiếm của Windows) chạy nền để duy trì một chỉ mục được cập nhật, cho phép tìm kiếm nhanh chóng các tệp, tài liệu, hình ảnh, video và email được lưu trữ trên PC của bạn. Mặc dù dịch vụ này cực kỳ hữu ích khi bạn cần tìm một tệp bị thất lạc, nhưng nó có xu hướng tăng mức sử dụng CPU khi đang lập chỉ mục các tệp lớn hoặc sửa chữa chỉ mục nền.
Nếu PC của bạn không có đủ tài nguyên CPU dự phòng, riêng dịch vụ này cũng có thể làm chậm Windows đáng kể. Trừ khi bạn liên tục tìm kiếm các tệp, chúng tôi khuyên bạn nên vô hiệu hóa dịch vụ này bằng các bước sau:
- Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
- Gõ
services
và nhấn Enter. - Tìm và nhấp đúp vào dịch vụ Windows Search.
- Nhấp vào nút Disable (Vô hiệu hóa) để tắt dịch vụ. Nếu bạn muốn vô hiệu hóa dịch vụ vĩnh viễn, hãy chọn tùy chọn Disabled (Đã tắt) trong trình đơn thả xuống Startup type (Loại khởi động).
Lưu ý rằng điều này sẽ làm chậm đáng kể quá trình tìm kiếm tệp trong File Explorer. Tuy nhiên, trừ khi bạn thường xuyên tìm kiếm tệp trên PC của mình, bạn sẽ không gặp vấn đề gì đáng kể.
3. Antimalware Service Executable
Antimalware Service Executable, hay MsMpEng.exe, là dịch vụ bảo mật của Windows (Windows Security/Windows Defender) liên tục chạy nền và quét PC của bạn theo thời gian thực để tìm kiếm các mối đe dọa. Tuy nhiên, đôi khi nó có xu hướng quét các tệp hoặc thư mục lớn, điều này có thể làm tăng mức sử dụng CPU đột biến.
Nếu bạn có nhiều tệp lớn được lưu trữ trên hệ thống, Windows Search Indexer và Antimalware Service Executable có thể tiêu thụ tới 50% CPU của bạn.
Bạn có thể vô hiệu hóa dịch vụ này, nhưng điều đó sẽ khiến bạn dễ bị nhiễm virus và phần mềm độc hại hơn. Bạn có thể tạm thời vô hiệu hóa nó từ Task Manager, nhưng tiến trình này sẽ sớm khởi động lại. Để vô hiệu hóa vĩnh viễn, bạn sẽ phải tắt tính năng bảo vệ thời gian thực trong Windows Security:
- Mở Windows Security (Bảo mật Windows) và nhấp vào Virus & threat protection (Bảo vệ khỏi virus & mối đe dọa).
- Trong phần Virus & threat protection settings (Cài đặt bảo vệ khỏi virus & mối đe dọa), nhấp vào Manage settings (Quản lý cài đặt).
- Tắt thanh trượt Real-time protection (Bảo vệ thời gian thực).
Chúng tôi không khuyến nghị bạn thực hiện điều này. Cá nhân tôi thà để Windows Security làm chậm PC một chút còn hơn là để nó dễ bị nhiễm phần mềm độc hại. Nhưng nếu bạn đang gặp tình trạng thiếu hụt CPU nghiêm trọng, bạn có thể thử vô hiệu hóa Windows Security và thử các giải pháp chống virus miễn phí khác có thể tiêu thụ ít tài nguyên hơn. Một lựa chọn khác là lên lịch quét thủ công vào những giờ không làm việc, để Windows Security không chạy quét nền giữa ngày làm việc của bạn.
4. CTF Loader
CTF Loader hỗ trợ các phương thức nhập liệu thay thế như nhận dạng giọng nói và chữ viết tay. Nếu bạn không sử dụng các tính năng này, bạn đang lãng phí tài nguyên CPU cho tiến trình này, nó liên tục chạy nền.
Vô hiệu hóa CTF Loader, hay ctfmon.exe, có thể hơi khó khăn. Bạn có thể đóng tiến trình từ Task Manager, nhưng nó có thể tự động kích hoạt và bắt đầu chạy lại. Một giải pháp lâu dài hơn là vô hiệu hóa dịch vụ này qua Windows Services.
- Nhấn tổ hợp phím Windows + R để mở hộp thoại Run.
- Gõ
services
và nhấn Enter. - Tìm và nhấp đúp vào Text Input Management Service (Dịch vụ quản lý nhập văn bản).
- Nhấp vào nút Disable (Vô hiệu hóa) để tắt dịch vụ. Nếu bạn muốn vô hiệu hóa dịch vụ vĩnh viễn, hãy chọn tùy chọn Disabled (Đã tắt) trong trình đơn thả xuống Startup type (Loại khởi động).
Nếu bạn đang sử dụng máy tính xách tay có màn hình cảm ứng, việc vô hiệu hóa CTF Loader có thể ảnh hưởng đến bàn phím ảo trên màn hình. Ngoài ra, bất kỳ tính năng nhập liệu bằng bút cảm ứng hoặc tùy chọn bàn di chuột nào cũng có thể ngừng hoạt động.
5. Ứng dụng Nền của Microsoft Store
Ở dạng mặc định, Windows đi kèm với rất nhiều phần mềm được cài đặt sẵn. Trong số đó có một số ứng dụng của Microsoft Store, như Outlook, Teams, Copilot, và nhiều ứng dụng khác mà bạn có thể không sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, những ứng dụng này đều được bật theo mặc định và sẽ tiếp tục chạy nền, tiêu thụ tài nguyên hệ thống.
Cách tốt nhất để xử lý vấn đề này là gỡ cài đặt tất cả các ứng dụng này ngay lập tức nếu bạn không có nhu cầu sử dụng. Nếu bạn muốn giữ chúng, bạn có thể ngăn chúng tự động khởi động cùng Windows bằng các bước sau:
- Mở Task Manager và nhấp vào Startup apps (Ứng dụng khởi động).
- Tìm các ứng dụng bạn muốn vô hiệu hóa, nhấp vào chúng và chọn Disable (Vô hiệu hóa) từ góc trên bên phải.
Giao diện mục Ứng dụng khởi động trong Task Manager hiển thị các ứng dụng có thể tắt để giảm tải CPU Windows.
Ngoài ra, bạn có thể làm theo các bước sau để ngăn các ứng dụng này chạy nền:
- Mở Windows Settings (Cài đặt Windows) và nhấp vào Apps (Ứng dụng).
- Nhấp vào Installed apps (Ứng dụng đã cài đặt).
- Nhấp vào ba dấu chấm bên cạnh ứng dụng Microsoft Store mà bạn muốn vô hiệu hóa và nhấp vào Advanced options (Tùy chọn nâng cao).
- Trong phần Background app permissions (Quyền ứng dụng nền), đặt trình đơn thả xuống Let this app run in the background (Cho phép ứng dụng này chạy trong nền) thành Never (Không bao giờ).
Bằng cách này, các ứng dụng vẫn được cài đặt và sẵn sàng để bạn sử dụng nếu thỉnh thoảng cần đến, nhưng chúng sẽ không chạy nền liên tục. Tất cả các tiến trình liên quan sẽ chỉ khởi động khi bạn mở ứng dụng theo cách thủ công.
Windows 11 có thể gây áp lực lên CPU của bạn, nhưng rất nhiều thứ đang diễn ra ngầm, không phải tất cả đều hữu ích. Việc vô hiệu hóa một vài dịch vụ nền và các tinh chỉnh khác có thể cung cấp cho bạn các tài nguyên phần cứng bổ sung cần thiết để tận hưởng trải nghiệm sử dụng Windows mượt mà hơn. Hãy thử áp dụng các bước trên và cảm nhận sự khác biệt trên chiếc máy tính của bạn!