Trong thế giới công nghệ phát triển không ngừng, việc lựa chọn một chiếc TV hay màn hình máy tính phù hợp đã trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Khi đứng trước các thuật ngữ như OLED, QLED, QNED và MicroLED, người tiêu dùng thường băn khoăn về sự khác biệt và công nghệ nào thực sự mang lại trải nghiệm hình ảnh tốt nhất. Mỗi công nghệ này đều hứa hẹn mang đến màu sắc sắc nét và màu đen sâu thẳm, nhưng nguyên lý hoạt động của chúng lại hoàn toàn khác nhau. Bài viết này của thuthuatmobile.net sẽ đi sâu phân tích từng loại màn hình, so sánh ưu nhược điểm và đưa ra lời khuyên giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt nhất cho nhu cầu của mình.
OLED là gì?
Mặc dù công nghệ OLED đã xuất hiện từ những năm 80, nhưng màn hình TV OLED chỉ thực sự trở nên phổ biến sau khi LG ra mắt mẫu TV 55 inch EM9700 vào năm 2013.
OLED là viết tắt của Organic Light Emitting Diode (Điốt phát quang hữu cơ), trong đó mỗi điểm ảnh (pixel) tự phát ra ánh sáng riêng của mình. Điều này loại bỏ hoàn toàn nhu cầu về đèn nền, cho phép màn hình OLED tái tạo màu đen sâu nhất và tỷ lệ tương phản gần như vô hạn về mặt kỹ thuật, giúp chúng mang lại dải tương phản động cao (HDR) vô song.
Để bạn dễ hình dung hơn, đây là cách hoạt động của một màn hình LCD thông thường với đèn nền toàn dải:
Sơ đồ cấu tạo màn hình LCD truyền thống với ba lớp chính: đèn nền, tấm tinh thể lỏng và bộ lọc màu.
Như hình ảnh trên cho thấy, một màn hình LCD thông thường bao gồm ba lớp chính: đèn nền, tấm tinh thể lỏng và bộ lọc màu. Màn hình sử dụng đèn nền làm nguồn sáng. Ánh sáng sau đó được điều chỉnh cường độ và thao tác bởi tấm tinh thể lỏng để tạo ra hình ảnh thang độ xám. Cuối cùng, hình ảnh thang độ xám này đi qua lớp lọc màu, tạo ra hình ảnh màu sắc hoàn chỉnh mà bạn thấy trên màn hình.
Trong khi đó, màn hình OLED chỉ sử dụng một tấm nền duy nhất. Mặc dù tấm nền này bao gồm nhiều lớp con như lớp nền, cực dương, lớp hữu cơ, cực âm và lớp bảo vệ, nhưng chúng được tích hợp thành một khối duy nhất, cho phép màn hình OLED có thiết kế cực kỳ mỏng.
Minh họa cấu trúc tấm nền OLED tự phát sáng với một lớp hữu cơ, cho phép thiết kế siêu mỏng.
Hơn nữa, vì màn hình OLED được kiểm soát ở cấp độ từng điểm ảnh – từ độ sáng đến màu sắc của chúng – bạn không cần bất kỳ lớp nào khác để định hình hình ảnh trên màn hình. Với những đặc tính này, màn hình OLED nổi tiếng là có các điểm ảnh phụ nhỏ nhất và dải tương phản động cao nhất. Chúng cũng thường là những tấm nền có độ chính xác màu sắc cao nhất trên thị trường.
Trước đây, màn hình OLED thường bị hạn chế về độ sáng, thường chỉ đạt mức tối đa từ 500 đến 1.500 nits. Tuy nhiên, điều này đã không còn đúng nữa. Nhờ các tấm nền OLED đa lớp (tandem RGB) mới, các mẫu TV mới nhất từ LG và Samsung hiện có thể đạt độ sáng lên đến 4.000 nits, ngang bằng hoặc thậm chí vượt trội so với các TV QLED và QNED sáng nhất, đồng thời vẫn giữ được màu đen hoàn hảo và màu sắc phong phú đặc trưng!
QLED là gì?
Sơ đồ cấu tạo ba lớp của màn hình QLED, bao gồm đèn nền, tấm tinh thể lỏng và lớp chấm lượng tử.
QLED là viết tắt của quantum dot LED (LED chấm lượng tử). Loại màn hình này sử dụng công nghệ chấm lượng tử để thay thế bộ lọc màu thông thường trong các màn hình LCD truyền thống. Bộ lọc mới này sử dụng các chấm lượng tử để hấp thụ ánh sáng xanh. Nó có thể phát ra màu đỏ đậm hơn, xanh lá cây tươi hơn và xanh dương sâu hơn, mang lại một số lợi thế so với LCD truyền thống, như gam màu rộng hơn, mức độ sáng cao hơn và độ chính xác màu tốt hơn. Các TV QLED hàng đầu hiện nay đạt đến 94% gam màu DCI-P3, mang lại màu sắc phong phú và chính xác hơn bao giờ hết.
Ngoài ra, nhiều người chọn màn hình QLED vì chúng sử dụng đèn nền Mini LED, công nghệ này sử dụng một số lượng lớn hơn các đèn LED nhỏ hơn. Dạng đèn nền tiên tiến này giúp giảm hiện tượng hở sáng (screen blooming) và tăng cường dải tương phản động bằng cách cải thiện hiệu suất làm mờ cục bộ (local dimming) so với màn hình LED thông thường.
QNED là gì?
Sơ đồ cấu trúc tấm nền QNED với bốn lớp, bao gồm công nghệ NanoCell phía trước lớp chấm lượng tử.
Để cạnh tranh với QLED của Samsung và các màn hình cao cấp khác, LG đã ra mắt công nghệ màn hình của riêng mình: QNED. QNED, còn được gọi là Quantum Nano-Emitting Diode (Điốt phát xạ nano lượng tử), kết hợp công nghệ chấm lượng tử (Quantum-dot), đèn nền Mini LED và công nghệ NanoCell của LG để cung cấp màu sắc tinh khiết hơn và gam màu rộng hơn với rất ít hiện tượng hở sáng, ngay cả ở mức độ sáng cao.
QNED hoạt động tương tự như QLED, cũng sử dụng công nghệ Mini LED. Tuy nhiên, QNED bổ sung thêm một lớp nữa ở phía trước bộ lọc chấm lượng tử, được gọi là NanoCell. Lớp này sử dụng các hạt nano để hấp thụ ánh sáng không mong muốn phát ra từ lớp chấm lượng tử, giúp giảm thiểu hiện tượng méo màu. Màn hình QNED cũng thường sử dụng công nghệ AI ThinQ để tối ưu hóa cài đặt hình ảnh và chất lượng âm thanh dựa trên nội dung đang hiển thị.
MicroLED là gì?
Minh họa chi tiết cấu tạo điểm ảnh MicroLED tự phát sáng, sử dụng vật liệu vô cơ để tạo ra ánh sáng và màu sắc.
MicroLED là một loại màn hình mới được tạo thành từ hàng triệu đèn LED siêu nhỏ, tự phát sáng, tạo thành mỗi điểm ảnh trên màn hình. Mỗi điểm ảnh tự tạo ra ánh sáng và màu sắc riêng, vì vậy MicroLED không cần đèn nền hay bộ lọc màu như các màn hình dựa trên công nghệ LCD. Cấu hình này cho phép MicroLED hiển thị màu đen chân thực, điểm sáng rất rực rỡ và màu sắc sắc nét cùng một lúc, vì mỗi điểm ảnh có thể tắt hoàn toàn hoặc sáng rực rỡ theo yêu cầu.
Ưu điểm lớn của MicroLED so với OLED là nó sử dụng vật liệu vô cơ, do đó không có rủi ro lưu ảnh (burn-in) hay phai màu theo thời gian, và nó có thể đạt độ sáng cao hơn nhiều so với OLED. So với QLED và QNED, MicroLED hoàn toàn không cần đèn nền. Kết quả là một màn hình kết hợp những ưu điểm tốt nhất của cả OLED và QLED, mà không gặp phải những nhược điểm thường thấy.
Điều quan trọng là không nên nhầm lẫn MicroLED với Mini-LED. Mini-LED là một bản nâng cấp của màn hình LCD thông thường, sử dụng hàng ngàn đèn LED nhỏ hơn làm đèn nền phía sau tấm nền LCD. Mặc dù Mini-LED cho phép độ sáng tốt hơn và khả năng làm mờ cục bộ chính xác hơn so với TV LED tiêu chuẩn, nhưng nó vẫn phụ thuộc vào đèn nền và không thể kiểm soát từng điểm ảnh riêng lẻ. Ngược lại, MicroLED là một công nghệ tự phát sáng thực sự. Mỗi điểm ảnh có nguồn sáng riêng, mang lại độ tương phản tốt hơn, hình ảnh sắc nét hơn và màu sắc sống động hơn bất kỳ màn hình Mini-LED nào có thể đạt được.
So sánh OLED, QLED, QNED và MicroLED
OLED, QLED, QNED và MicroLED là những công nghệ màn hình tốt nhất hiện có trên thị trường. Tất cả chúng đều cung cấp dải tương phản động cao (HDR), gam màu rộng và mức độ sáng cao, có khả năng hiển thị nội dung HDR chân thực. Mặc dù đều là những thiết bị mạnh mẽ, nhưng sự khác biệt về công nghệ ảnh hưởng đến hiệu suất của chúng tùy thuộc vào môi trường sử dụng, đây là điều bạn nên cân nhắc khi mua một chiếc TV mới.
Dưới đây là bảng so sánh các thông số kỹ thuật điển hình của màn hình OLED, QLED, QNED và MicroLED:
| Tính năng | OLED | QLED | QNED | MicroLED |
|---|---|---|---|---|
| Loại tấm nền | Tự phát sáng (hữu cơ) | LCD + Chấm lượng tử | LCD + Mini LED + Lớp lọc màu | Tự phát sáng (vô cơ) |
| Cần đèn nền | Không | Có | Có | Không |
| Mức độ đen | Hoàn hảo | Tốt (có hở sáng nhẹ) | Tốt (cải thiện với Mini LED) | Hoàn hảo |
| Độ sáng | Lên đến 4.000 nits (mẫu mới nhất) | 1.000–4.000 nits | 1.000–4.000 nits | 4.000–10.000 nits |
| Nguy cơ lưu ảnh | Có thể (thấp ở các mẫu mới) | Không | Không | Không |
| Độ chính xác màu | Tuyệt vời | Rất tốt | Rất tốt | Tuyệt vời |
| Góc nhìn | Rộng | Trung bình | Trung bình | Rộng |
| Thời gian phản hồi | Tức thì | 1–5ms | 1–5ms | Tức thì |
| Tuổi thọ | Ngắn hơn (do lão hóa hữu cơ) | Dài | Dài | Rất dài |
| Khoảng giá | $$$ | $$–$$$ | $$–$$$ | $$$$$ |
| Khả năng tiếp cận | Phổ biến rộng rãi | Phổ biến rộng rãi | Phổ biến rộng rãi | Rất hạn chế (chỉ dành cho phân khúc xa xỉ) |
OLED và MicroLED đều là công nghệ tự phát sáng, nghĩa là mỗi điểm ảnh tự tạo ra ánh sáng riêng. Điều này cho phép chúng mang lại màu đen hoàn hảo và độ tương phản đáng kinh ngạc, nhưng MicroLED còn vượt trội hơn với độ sáng cao hơn nữa và không có rủi ro lưu ảnh vì sử dụng vật liệu vô cơ. MicroLED cũng có tuổi thọ lâu hơn, nhưng chúng vẫn cực kỳ đắt đỏ, ngay cả khi so sánh với chi phí vốn đã cao của OLED.
Mặt khác, QLED và QNED là những phiên bản nâng cao của công nghệ LCD. QLED sử dụng một lớp chấm lượng tử và đèn nền LED để tăng cường độ sáng và màu sắc, biến nó thành lựa chọn tuyệt vời cho các căn phòng sáng và sử dụng đa năng. QNED xây dựng dựa trên nền tảng này bằng cách thêm đèn nền Mini LED. Cả QLED và QNED đều có thể đạt độ sáng rất cao và được bán rộng rãi ở nhiều mức giá khác nhau, nhưng vì chúng phụ thuộc vào đèn nền, chúng không thể đạt được màu đen hoàn hảo hay độ tương phản như OLED và MicroLED.
Khi đặt chúng cạnh nhau, MicroLED nổi bật với độ sáng, độ sắc nét và tuổi thọ vượt trội, nhưng hiện tại nó vẫn chưa thực tế đối với hầu hết mọi người. OLED vẫn dẫn đầu cho các rạp hát tại gia và bất kỳ ai muốn có chất lượng hình ảnh tốt nhất trong phòng tối. QLED và QNED là những lựa chọn toàn diện mạnh mẽ, đặc biệt trong các không gian có ánh sáng tốt hoặc cho các gia đình muốn một chiếc TV đáng tin cậy, sáng và nhiều màu sắc mà không cần chi quá nhiều.
Công nghệ màn hình nào phù hợp với bạn?
Người đàn ông đang xem xét các mẫu tivi thông minh hiện đại tại cửa hàng, minh họa quá trình chọn mua màn hình phù hợp.
Nếu bạn đang tìm mua một chiếc TV hoặc màn hình mới vào năm 2025, OLED và QLED vẫn là những lựa chọn tốt nhất cho đa số người dùng. OLED là lựa chọn hàng đầu cho những người yêu phim và bất kỳ ai muốn có màu đen sâu, màu sắc phong phú, đặc biệt là trong môi trường phòng tối hoặc thiếu sáng. Ngược lại, bạn có thể cân nhắc QLED nếu bạn là một game thủ, nơi chỉ có một hoặc hai người ngồi trước màn hình. Màn hình QLED xử lý chuyển động tốt hơn OLED vì hầu hết các TV QLED đều cung cấp tốc độ làm mới biến thiên (VRR) và độ trễ đầu vào thấp.
Ngoài ra, TV QLED thường có giá thành phải chăng hơn và dễ dàng tìm mua ở hầu hết các thị trường, không giống như màn hình QNED. Cả QLED và các mẫu QNED mới nhất đều tỏa sáng trong các phòng sáng, khi xem thể thao và các thiết lập chơi game, mang lại màu sắc và độ sáng tuyệt vời với mức giá phải chăng hơn. Hệ thống màu mới và đèn nền Mini LED của QNED mang lại màu sắc và độ tương phản tốt hơn, biến nó thành một lựa chọn thay thế mạnh mẽ cho QLED nếu bạn muốn trải nghiệm LCD cao cấp.
MicroLED, mặc dù ấn tượng trên lý thuyết, nhưng hiện tại chưa thực tế đối với hầu hết người mua. Nó cực kỳ đắt đỏ và các mẫu có sẵn chỉ ở kích thước rất lớn. Hiện tại, MicroLED giống như một cái nhìn thoáng qua về tương lai hơn là một lựa chọn thực sự cho phòng khách của bạn. Nếu bạn muốn sự cân bằng tốt nhất giữa chất lượng, giá cả và khả năng tiếp cận, OLED, QLED và QNED vẫn là những lựa chọn hàng đầu.
Dù bạn chọn công nghệ màn hình nào, bạn đều đang được tận hưởng chất lượng hình ảnh tốt nhất mà chúng ta từng thấy trên TV và màn hình. OLED, QLED và QNED đều mang lại hình ảnh tuyệt đẹp, mỗi loại đều có thế mạnh riêng cho các căn phòng và thói quen xem khác nhau, trong khi MicroLED gợi mở một tương lai còn tươi sáng hơn khi nó trở nên dễ tiếp cận hơn. Khi những màn hình này ngày càng tốt hơn, sáng hơn và phải chăng hơn, bạn có thể tự tin rằng bản nâng cấp tiếp theo sẽ mang phim ảnh, trò chơi và trải nghiệm xem hàng ngày của bạn trở nên sống động hơn bao giờ hết.
