Trong kỷ nguyên công nghệ số, chiếc smart TV trong phòng khách của bạn không chỉ đơn thuần là một thiết bị giải trí. Nó đang âm thầm ghi lại mọi cú nhấp chuột, mỗi chương trình bạn xem và mỗi lần tìm kiếm, tất cả nhằm mục đích định hình những nội dung xuất hiện tiếp theo trên màn hình. Khi smart TV ngày càng thông minh, khả năng thu thập dữ liệu của nó cũng tăng lên đáng kể. Điều này khiến không ít người dùng đặt ra câu hỏi: rốt cuộc, smart TV của bạn biết gì về bạn?
Cơ Chế Hoạt Động Của Hệ Thống Đề Xuất AI Trên Smart TV
Mỗi khi bạn duyệt kênh, xem liên tục các bộ phim, hoặc chuyển đổi giữa các ứng dụng phát trực tuyến, smart TV đều theo dõi hoạt động của bạn. Nó ghi lại thể loại bạn yêu thích, thời lượng bạn xem một chương trình cụ thể và thậm chí cả những ngày bạn có xu hướng xem loại nội dung nào. Theo thời gian, smart TV sử dụng tất cả thông tin này để xây dựng một hồ sơ kỹ thuật số về sở thích của bạn, từ đó đưa ra các đề xuất chương trình và phim phù hợp với mong muốn của bạn.
Trong quá khứ, TV chỉ sử dụng các kỹ thuật giám sát đơn giản để đưa ra đề xuất. Hiện nay, chúng sử dụng một công nghệ phức tạp hơn nhiều gọi là Automatic Content Recognition (ACR). Công nghệ ACR trên smart TV cho phép thiết bị của bạn chụp lại các ảnh chụp màn hình của bất cứ thứ gì đang hiển thị trên màn hình. Những ảnh chụp này được gửi đến nhà sản xuất smart TV và các đối tác bên thứ ba của họ để phân tích và tạo hồ sơ cá nhân của bạn, phục vụ cho việc đề xuất nội dung và quảng cáo được cá nhân hóa.
Sơ đồ minh họa cơ chế hoạt động của tính năng nhận diện nội dung tự động (ACR) và mối liên hệ với quyền riêng tư trên smart TV.
Quy trình này diễn ra một cách cực kỳ kỹ lưỡng. Ví dụ, một báo cáo từ DATUREX chỉ ra rằng TV Samsung có thể chụp ảnh màn hình mỗi nửa giây (0.5 giây), trong khi các mẫu LG có thể làm điều đó tới mười lần mỗi giây. Điều này không phụ thuộc vào ứng dụng hay thiết bị bạn đang sử dụng – nếu nội dung hiển thị trên màn hình, TV của bạn có thể ghi lại và phân tích nó bằng AI. Thậm chí, TV thông minh của LG sẽ sớm có khả năng theo dõi cảm xúc của bạn. Khi kết hợp những điều này với các phương pháp thu thập dữ liệu khác như định vị địa lý, nhận diện giọng nói và lịch sử tìm kiếm, rõ ràng là smart TV thu thập dữ liệu của bạn ở mức độ sâu hơn nhiều so với những gì bạn nghĩ ban đầu.
Smart TV Của Bạn Thực Sự Biết Những Gì Về Bạn?
Ngay từ khoảnh khắc bạn thiết lập smart TV, nó đã bắt đầu thu thập thông tin chi tiết về bạn—thường là nhiều hơn bạn nhận ra. Việc thu thập dữ liệu này diễn ra liên tục, dù bạn đang xem truyền hình cáp, phát trực tuyến các chương trình yêu thích hay thậm chí sử dụng TV làm màn hình cho một thiết bị khác. Dưới đây là những gì TV của bạn thu thập một cách âm thầm:
- Thông tin cá nhân: TV của bạn thu thập thông tin như địa chỉ email, địa chỉ nhà, ngày sinh và thông tin thẻ tín dụng trong quá trình thiết lập hoặc mua sắm. Sau đó, nó liên kết dữ liệu này với địa chỉ IP của bạn để theo dõi bạn trên các thiết bị và giúp các nhà quảng cáo nhắm mục tiêu hiệu quả hơn.
- Thói quen xem: Nó theo dõi mọi thứ bạn xem, bao gồm các ứng dụng phát trực tuyến, truyền hình cáp, bảng điều khiển trò chơi và máy tính xách tay. Nó ghi lại các thể loại yêu thích của bạn và thời lượng bạn xem, sau đó gửi dữ liệu này đến các nhà sản xuất mỗi vài giây hoặc phút để xây dựng một hồ sơ chi tiết về thói quen của bạn.
- Dữ liệu giọng nói: Nếu bạn sử dụng lệnh thoại, TV của bạn sẽ ghi âm và xử lý các yêu cầu được nói của bạn, phân tích kiểu nói của bạn và thậm chí có thể lắng nghe phản hồi trong các quảng cáo. Điều này đặt ra câu hỏi về thời điểm nó đang lắng nghe, ngay cả khi bạn không chủ động sử dụng các tính năng giọng nói.
- Dữ liệu kỹ thuật và đo từ xa: TV của bạn thu thập thông tin về Wi-Fi, các thiết bị được kết nối khác và cách bạn sử dụng chúng, cùng với các chỉ số hiệu suất như thời gian tải ứng dụng và mức tiêu thụ điện năng. Nó gửi dữ liệu này trở lại các nhà sản xuất để cải thiện sản phẩm và tìm hiểu về thói quen sinh hoạt của gia đình bạn.
Người dùng đang cầm các thiết bị camera an ninh, tượng trưng cho việc smart TV thu thập dữ liệu cá nhân một cách tinh vi.
Tất cả việc thu thập dữ liệu này không chỉ đơn thuần là vì sự tiện lợi của bạn. Lý do thực sự khiến smart TV theo dõi bạn và thu thập quá nhiều thông tin còn vượt xa việc chỉ làm cho các đề xuất của bạn chính xác hơn.
Dữ Liệu Của Bạn Được Sử Dụng Như Thế Nào Và Tại Sao Điều Đó Quan Trọng?
Không giống như các dịch vụ phát trực tuyến, các nhà sản xuất smart TV theo truyền thống không nổi tiếng về việc cung cấp đề xuất nội dung hay hiển thị quảng cáo cho người dùng. Vậy tại sao họ lại phát triển và triển khai công nghệ ACR?
Sự thay đổi này phần lớn được thúc đẩy bởi cơ hội cho các nhà sản xuất smart TV để tạo ra các luồng doanh thu liên tục vượt ra ngoài việc chỉ bán phần cứng. Mặc dù smart TV không phải là thiết bị trực tiếp hiển thị tất cả quảng cáo cho bạn, nhưng chúng vẫn có thể kiếm tiền bằng cách bán dữ liệu xem của bạn cho các nhà quảng cáo và các nhà môi giới dữ liệu. Nếu bạn đã xem các chương trình cải tạo nhà, bạn sẽ có nhiều khả năng thấy quảng cáo cho các cửa hàng vật liệu xây dựng và nhà bán lẻ đồ nội thất. Dù bạn có mua sản phẩm hay không, nhà sản xuất vẫn được trả tiền từ dữ liệu họ đã thu thập.
Bốn màn hình smart TV hiển thị logo các dịch vụ phát trực tuyến với những tờ đô la rơi xuống, thể hiện mô hình kinh doanh thu lợi từ dữ liệu xem của người dùng.
Quảng cáo nhắm mục tiêu không nhất thiết là một điều xấu. Bạn vẫn nhận được quảng cáo dù có nhắm mục tiêu hay không. Điều tồi tệ về quảng cáo nhắm mục tiêu trên smart TV là các dịch vụ phát trực tuyến có động cơ cao để phát triển các cách thức khiến bạn dán mắt vào màn hình. Họ muốn tăng thời gian xem của bạn để có thể tiếp tục hiển thị quảng cáo. Đây là lý do tại sao các hệ thống đề xuất đã cải thiện đáng kể trong thập kỷ qua. Nó đã trở nên tốt đến mức luôn có thứ gì đó để xem.
Điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và năng suất tổng thể của một người. Thời gian sử dụng màn hình quá mức đã được liên kết với việc gia tăng lo âu và các vấn đề về giấc ngủ. Và việc các công ty cố ý tạo ra nội dung gây nghiện nhất có thể không chỉ làm cho vấn đề tồi tệ hơn mà còn khuếch đại nó.
Ngoài việc có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn và gia đình, các hệ thống đề xuất này cũng kiểm soát loại nội dung bạn xem. Các nền tảng phát trực tuyến ưu tiên các chương trình dựa trên lịch sử xem của bạn, điều này có thể hạn chế khả năng tiếp cận các nội dung đa dạng mà bạn có thể quan tâm. Điều này tạo ra một vòng lặp phản hồi có thể thu hẹp các lựa chọn xem của bạn theo thời gian, giữ bạn trong một “bong bóng lọc” gồm các nội dung tương tự.
Một vấn đề khác là với chính hệ thống ACR. Không giống như các kỹ thuật đo từ xa cơ bản, ACR khá xâm lấn. Với việc smart TV giám sát màn hình của bạn nhiều lần mỗi giây, không khó để hình dung lượng thông tin cá nhân mà chúng có thể thu thập bằng những ảnh chụp màn hình đó. Chiếc smart TV bạn mua để xem chương trình một cách riêng tư giờ đây đã trở thành một thiết bị giám sát trong phòng khách của bạn.
Các hệ thống đề xuất của Smart TV hiện đại đang ảnh hưởng tiêu cực đến quyền riêng tư, sở thích và sức khỏe của bạn. Liệu có lý do nào để tiếp tục sử dụng tính năng này?
Có Nên Vô Hiệu Hóa Tính Năng Đề Xuất AI Trên Smart TV?
Các đề xuất AI của smart TV có thể thực sự nâng cao trải nghiệm xem của bạn bằng cách giúp bạn khám phá nội dung phù hợp với sở thích của mình. Tuy nhiên, điều này đi kèm với cái giá là quyền riêng tư của bạn. Vậy, bạn có nên sử dụng các đề xuất AI của smart TV không?
Nếu bạn coi trọng quyền riêng tư và không muốn thói quen xem của mình trở thành một điểm dữ liệu khác được bán cho các nhà quảng cáo, việc vô hiệu hóa các tính năng này là một điều tất yếu. Hãy nhớ rằng, mỗi chương trình bạn xem, mỗi bộ phim bạn hoàn thành, mỗi lần tạm dừng và tua lại bạn thực hiện đều đang được theo dõi và phân tích. Nếu bạn không muốn bị giám sát trên một chiếc TV mà bạn đã trả tiền để sở hữu, thì bạn nên tắt các đề xuất AI.
Mặt khác, nếu bạn thích việc TV của mình gợi ý các chương trình và phim mà bạn có thể thích, việc để các đề xuất AI bật có thể hợp lý. Nhưng hãy nhớ rằng, các dịch vụ phát trực tuyến vẫn cung cấp các đề xuất khá tốt ngay cả khi không có các tính năng mới hơn này trên TV của bạn. Ngoài ra, bạn không cần phải cắt hoàn toàn kết nối internet của TV. Bạn chỉ cần tắt các tính năng theo dõi xâm lấn nhất trên TV của mình, chẳng hạn như ACR, nhận diện giọng nói luôn bật và tùy chọn chia sẻ dữ liệu luôn được bật theo mặc định trên TV mới. Khi các tính năng này bị vô hiệu hóa, bạn vẫn sẽ nhận được một số đề xuất khá tốt trong khi vẫn giữ được một phần quyền riêng tư của mình.
Cuối cùng, các đề xuất của smart TV chỉ mang lại một chút tiện lợi bổ sung – chúng giúp bạn tìm thấy thứ gì đó để xem, nhưng chúng không cần thiết để tận hưởng TV của bạn. Trước khi đánh đổi quyền riêng tư của bạn để đổi lấy một vài gợi ý bổ sung, hãy cân nhắc xem điều đó có thực sự đáng giá không. Hãy nhớ rằng, bạn vẫn có thể khám phá những chương trình tuyệt vời mà không cần từ bỏ quá nhiều dữ liệu cá nhân. Bạn đã thực hiện những biện pháp nào để bảo vệ quyền riêng tư trên smart TV của mình? Hãy chia sẻ kinh nghiệm của bạn ở phần bình luận!
