Sự tiện lợi của các dịch vụ TV theo yêu cầu (TV-on-demand) đã thay đổi cách chúng ta giải trí, nhưng không ít người nhận ra rằng Smart TV của mình đang âm thầm thu thập và sử dụng dữ liệu cá nhân. Nếu không thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết, chiếc TV thông minh của bạn cũng có thể đang làm điều tương tự. Thấu hiểu nguy cơ này là bước đầu tiên để bảo vệ quyền riêng tư cá nhân trong kỷ nguyên số.
Dấu Hiệu Smart TV Đang Thu Thập Dữ Liệu Của Bạn
Tôi chưa từng thực sự nghĩ về việc liệu Smart TV của mình có đang thu thập dữ liệu hay không. Tuy nhiên, một nguyên tắc chung đáng lưu ý là nếu một thiết bị được kết nối internet, nó “có tội” cho đến khi được chứng minh là “vô tội”. Rốt cuộc, việc thu thập và chia sẻ dữ liệu là một hình thức “tiền tệ” trong thương mại hiện đại.
Thiết bị Amazon Fire TV Stick cắm vào cổng HDMI, biểu tượng cho việc theo dõi dữ liệu trên Smart TV và các thiết bị kết nối.
Tôi sử dụng một chiếc TV của thương hiệu hàng đầu với điều khiển từ xa thông minh, kết hợp với Amazon Fire TV Stick. Ngoài ra, tôi còn có một Google Chromecast thế hệ thứ hai trong phòng ngủ. Tôi nhanh chóng nhận ra rằng, về mặt thu thập thông tin, tôi đang là một “mục tiêu lớn”, bởi các thiết bị của Google và Amazon nổi tiếng về việc thu thập dữ liệu. Tuy nhiên, tôi ít khi để ý đến bản thân chiếc TV. Mặc dù vậy, tôi đã nhận thấy một sự thay đổi trong hành vi của Smart TV và một ứng dụng bí ẩn đã xuất hiện mà không báo trước.
Ứng dụng đó có thể là phần mềm độc hại, vì nó dường như không phục vụ mục đích nào và việc gỡ bỏ nó cũng không ảnh hưởng gì. Một triệu chứng khác có thể cho thấy việc thu thập và chia sẻ thông tin là sự tăng đột biến bất thường trong việc sử dụng dữ liệu mạng khoảng ba tháng trước. Những sự kiện này đã thúc đẩy tôi điều tra xem TV của mình có thể theo dõi tôi bằng cách nào.
Smart TV Thu Thập Thông Tin Của Bạn Bằng Cách Nào?
Mặc dù các nhà sản xuất TV tuyên bố chủ yếu sử dụng dữ liệu của bạn để cải thiện dịch vụ, nhưng dưới đây là một số cách mà thông tin của bạn có thể bị trích xuất và sử dụng cho nhiều mục đích khác hoặc vì lợi ích tài chính:
Theo Dõi Thói Quen Xem Với Công Nghệ ACR
Sơ đồ minh họa cách công nghệ Automatic Content Recognition (ACR) hoạt động để thu thập dữ liệu người dùng trên Smart TV, liên quan đến quyền riêng tư.
Nhiều Smart TV sử dụng công nghệ nhận dạng nội dung tự động (Automatic Content Recognition – ACR) để theo dõi thói quen xem của bạn. Chúng thậm chí có thể sử dụng các giao thức không phải luồng (non-streaming protocols), chẳng hạn như HDMI, để gửi dữ liệu trở lại nhà sản xuất hoặc chia sẻ với các nhà quảng cáo. TV của bạn cũng có thể xây dựng hồ sơ về thói quen xem để tạo quảng cáo nhắm mục tiêu phù hợp với sở thích của bạn. Dù có thể thấy những dịch vụ này hữu ích, cá nhân tôi vẫn coi đó là một sự vi phạm quyền riêng tư.
Giám Sát Qua Microphone và Trợ Lý Giọng Nói
Nếu điều khiển từ xa của bạn có microphone để ra lệnh bằng giọng nói, thì bạn có nguy cơ Smart TV của mình đang lắng nghe và ghi lại lời nói của bạn. Các từ khóa cụ thể, hoặc “từ kích hoạt” (wake words), có thể khiến thiết bị ghi lại và chia sẻ thông tin lời nói của bạn với các máy chủ đám mây để xử lý.
Theo Dõi Hoạt Động Ứng Dụng
Smart TV của bạn có thể theo dõi việc sử dụng ứng dụng của bạn, bao gồm:
- Những ứng dụng bạn sử dụng.
- Nội dung bạn xem trên các ứng dụng đó.
- Thời gian trong ngày và thời lượng bạn sử dụng chúng.
Mặc dù thông tin này được sử dụng để cung cấp các đề xuất tốt hơn hoặc cải thiện dịch vụ, nhưng nó cũng có thể được phân tích và tận dụng cho mục đích kiếm tiền.
Giám Sát Mạng Wi-Fi và Các Thiết Bị Kết Nối
Smart TV được thiết kế để hoạt động với các thiết bị được kết nối khác chia sẻ mạng Wi-Fi, ví dụ, cho mục đích truyền phát (casting) và chia sẻ tệp. TV của bạn có thể xây dựng một danh mục các thiết bị được kết nối xung quanh nhà bạn và ghi lại dữ liệu này để chia sẻ. Việc bảo mật mạng Wi-Fi của bạn đúng cách là một ý tưởng hay để bảo vệ Smart TV khỏi phần mềm gián điệp và các chương trình độc hại khác, đồng thời thực hiện các bước để bảo vệ chính bạn khỏi việc thu thập dữ liệu.
Các Biện Pháp Bảo Vệ Quyền Riêng Tư Trên Smart TV Của Bạn
Màn hình cài đặt quyền riêng tư trên Smart TV Samsung, hiển thị các tùy chọn để bảo vệ dữ liệu cá nhân khỏi bị theo dõi.
Việc nhận thức được cách bạn có thể bảo vệ bản thân khỏi việc Smart TV thu thập dữ liệu là rất quan trọng. Bạn có thể áp dụng một số hoặc tất cả các phương pháp sau để ngăn chặn tình trạng này:
- Vô hiệu hóa ACR: Bước đầu tiên để bảo vệ TV của bạn khỏi việc thu thập dữ liệu là vô hiệu hóa tính năng nhận dạng nội dung tự động (ACR) trong menu cài đặt của TV. Hãy tìm các tùy chọn như Điều khoản và Quyền riêng tư (Terms and Privacy), Cài đặt quyền riêng tư (Privacy Settings), Thu thập dữ liệu xem (Viewing Data Collection), hoặc một tùy chọn tương tự. Sau đó, bạn sẽ có thể chọn tắt nó.
- Vô hiệu hóa nhận diện giọng nói: Tương tự, nếu bạn không sử dụng tính năng nhận diện giọng nói trên điều khiển từ xa thông minh của mình, hãy tắt nó đi. Điều này sẽ ngăn nó lắng nghe các từ kích hoạt và có khả năng sử dụng thông tin lời nói của bạn.
- Kiểm tra chính sách quyền riêng tư: Luôn nên từ chối thu thập dữ liệu bất cứ khi nào bạn được trao tùy chọn. Thông thường, bạn có thể tự bảo vệ mình bằng cách đọc kỹ các điều khoản nhỏ và đánh dấu (hoặc bỏ đánh dấu) các ô thích hợp.
- Không kết nối Smart TV với internet: Một chiếc Smart TV sẽ không “thông minh” nếu bạn không bao giờ kết nối nó trực tuyến. Tuy nhiên, nếu bạn chủ yếu sử dụng các thiết bị ngoài (như đầu phát, console) và sử dụng Smart TV ngoại tuyến, thì việc để nó dễ bị tấn công bởi hacker và thu thập dữ liệu là không cần thiết. Nghe có vẻ cực đoan, nhưng đây là cách duy nhất để bảo vệ bản thân bạn một cách đúng đắn khỏi các tác động bên ngoài và việc thu thập dữ liệu.
Đối với nhiều người trong chúng ta, việc thu thập dữ liệu không phải là một sự bất tiện đáng kể hay mối đe dọa đến chất lượng cuộc sống. Đối với tôi, đây là một vấn đề đạo đức. Tôi không bận tâm nếu nhà sản xuất TV hoặc nhà cung cấp dịch vụ streaming đưa ra các gợi ý hữu ích hoặc sử dụng dữ liệu của tôi để cải thiện các dịch vụ mà tôi trả một khoản tiền đáng kể mỗi tháng. Tuy nhiên, nếu dữ liệu của tôi đang bị bán cho bên thứ ba, tôi muốn biết khi nào và vì lý do gì.
Chúng ta đã từ bỏ khá nhiều quyền riêng tư của mình vì sự tiện lợi khi sử dụng internet. Tôi hy vọng rằng, ít nhất khi tôi đang xem các chương trình TV yêu thích của mình, chiếc TV không đang xem lại tôi. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về vấn đề quyền riêng tư trên Smart TV và các biện pháp bạn đang áp dụng để bảo vệ dữ liệu cá nhân!
