Nếu trải nghiệm internet của bạn thường xuyên bị chậm chạp, hay việc xem video bị gián đoạn vì bộ nhớ đệm (buffering), thì vấn đề có thể không nằm ở tốc độ gói cước bạn đang dùng mà là ở DNS. Phần lớn người dùng hiện nay đều sử dụng máy chủ DNS mặc định của nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP). Tuy nhiên, các máy chủ này thường có tốc độ kém hơn, ít riêng tư hơn và độ ổn định cũng không bằng các lựa chọn thay thế. May mắn thay, có một vài thủ thuật đơn giản mà hiệu quả mà bạn có thể áp dụng để cải thiện đáng kể tốc độ kết nối và cả tính bảo mật khi lướt web.
5. Thay Đổi Nhà Cung Cấp DNS Của Bên Thứ Ba
Cài đặt DNS tùy chỉnh trên Windows 10
Một trong những thủ thuật đơn giản và hiệu quả nhất là chuyển từ máy chủ DNS mặc định của ISP sang sử dụng dịch vụ từ một nhà cung cấp bên thứ ba. Có nhiều lựa chọn thay thế không chỉ nhanh hơn mà còn an toàn hơn:
- Cloudflare DNS: 1.1.1.1 và 1.0.0.1 (nhanh, tập trung vào quyền riêng tư)
- Google DNS: 8.8.8.8 và 8.8.4.4 (đáng tin cậy, được hỗ trợ tốt)
- Quad9: 9.9.9.9 và 149.112.112.112 (nhanh, bảo mật mạnh mẽ, chú trọng quyền riêng tư)
- OpenDNS: 208.67.222.222 và 208.67.220.220 (bổ sung tính năng lọc nội dung và bảo mật tùy chọn)
Bạn có thể thực hiện thay đổi này theo hai cách chính:
- Trên Router: Việc thay đổi DNS trên router sẽ áp dụng cài đặt mới cho mọi thiết bị kết nối vào mạng gia đình của bạn. Đây là cách hiệu quả nhất để thay đổi DNS cho toàn bộ ngôi nhà.
- Trên Từng Thiết Bị Cá Nhân: Nếu router của bạn không cho phép thay đổi cài đặt DNS (như nhiều cổng kết nối do ISP cung cấp), bạn vẫn có thể thay đổi cài đặt DNS trên máy tính, điện thoại hoặc máy tính bảng của mình.
Thay đổi nhỏ này có thể giảm đáng kể thời gian tải trang web và ứng dụng, đặc biệt nếu máy chủ DNS hiện tại của bạn đang hoạt động kém hiệu quả.
4. Kích Hoạt DNS Qua HTTPS (DoH) Để Tăng Cường Quyền Riêng Tư
Cài đặt DNS trên Windows
Việc thay đổi máy chủ DNS có thể giúp tăng tốc độ, nhưng mã hóa lưu lượng DNS sẽ bổ sung thêm một lớp lợi ích nữa: quyền riêng tư. Các truy vấn DNS truyền thống thường được gửi dưới dạng văn bản thuần túy, điều này có nghĩa là ISP của bạn hoặc bất kỳ ai khác trên cùng mạng đều có thể xem bạn đang cố gắng truy cập trang web nào.
DNS qua HTTPS (DoH) mã hóa các truy vấn DNS này, bảo vệ thói quen duyệt web của bạn khỏi bị theo dõi:
- Hầu hết các trình duyệt hiện đại như Firefox, Chrome và Edge đều hỗ trợ DoH.
- Nhiều hệ điều hành, như Windows 11, và một số router nhất định cũng hỗ trợ DoH.
- Các nhà cung cấp DNS như Cloudflare, Google và các dịch vụ khác thường hỗ trợ DNS được mã hóa theo mặc định.
Việc bật tính năng này thường chỉ đơn giản là bật/tắt một tùy chọn trong cài đặt mạng của trình duyệt hoặc hệ điều hành. Ví dụ, bạn có thể dễ dàng kích hoạt DNS qua HTTPS trong Windows 11 chỉ với vài cú nhấp chuột. Nếu hệ điều hành của bạn không hỗ trợ DoH nguyên bản, bạn vẫn có thể sử dụng các nhà cung cấp DNS thay thế đã đề cập ở trên, vì họ thường mã hóa các truy vấn DNS của bạn.
3. Sử Dụng Máy Chủ DNS Nhanh Nhất Cho Vị Trí Của Bạn
Không phải tất cả các nhà cung cấp DNS đều có tốc độ như nhau ở mọi nơi. Tùy thuộc vào đường truyền, tải máy chủ và vị trí địa lý, một số máy chủ có thể nhanh hơn hoặc ổn định hơn ở khu vực của bạn. Để tìm ra tùy chọn tốt nhất cho vùng của mình, bạn có thể sử dụng các công cụ miễn phí để đo hiệu suất DNS.
Sau khi xác định được máy chủ DNS nhanh nhất cho khu vực của bạn, bạn có thể chuyển đổi thủ công sang máy chủ đó để nhận thấy sự cải thiện rõ rệt về tốc độ phản hồi của trang web và ứng dụng. Có các công cụ chạy trên máy tính và dòng lệnh như NameBench, NAMEinator và GRC’s DNS Benchmark, nhưng các công cụ kiểm tra DNS trực tuyến thường hữu ích và đủ chính xác để bạn tìm ra nhà cung cấp DNS nhanh nhất.
2. Thiết Lập DNS Thủ Công Trên Các Thiết Bị Giải Trí, Console Game và Smart TV
Nếu bạn sử dụng các thiết bị như Roku, Fire TV, hoặc Smart TV và không thể thay đổi cài đặt DNS ở cấp độ router (do cổng kết nối của ISP bị khóa như của AT&T), bạn vẫn có thể cài đặt DNS thủ công trên từng thiết bị.
Hầu hết các thiết bị streaming và console game đều cho phép bạn thiết lập địa chỉ IP tĩnh và nhập thủ công các máy chủ DNS. Điều này có thể giúp giảm tình trạng giật lag (buffering) và tăng tốc thời gian tải ứng dụng, đặc biệt đối với việc truyền phát video chất lượng cao.
Dù có thể tốn thêm một chút công sức, nhưng điều này rất đáng giá nếu bạn thường xuyên xem streaming và không thể thay đổi cài đặt router mạng của mình. Dù không thể cung cấp các bước cụ thể để thay đổi DNS trên từng thiết bị ở đây, nhưng một tìm kiếm đơn giản trên internet với cụm từ “[tên thiết bị] thay đổi cài đặt DNS” sẽ giúp bạn tìm thấy thông tin cần thiết.
1. Xóa Bộ Nhớ Đệm DNS (Flush DNS Cache)
Đôi khi, máy tính hoặc thiết bị của bạn sẽ lưu trữ thông tin DNS cũ hoặc không chính xác, điều này có thể dẫn đến việc tải trang chậm hoặc gây ra lỗi. Việc xóa bộ nhớ đệm DNS buộc hệ thống của bạn phải gửi lại truy vấn đến máy chủ DNS và thường khắc phục được các vấn đề kết nối kỳ lạ.
- Windows:
- Mở Command Prompt với quyền Quản trị viên.
- Gõ
ipconfig /flushdnsvà nhấn Enter.
- macOS:
- Mở Terminal.
- Gõ
sudo dscacheutil -flushcache; sudo killall -HUP mDNSRespondervà nhấn Enter.
Thủ thuật này không làm thay đổi cài đặt DNS của bạn nhưng có thể giúp khắc phục các sự cố do dữ liệu DNS lỗi thời gây ra. Bạn cũng có thể xem và xóa bộ nhớ đệm DNS trên Linux, mặc dù quy trình này có thể khác nhau tùy thuộc vào bản phân phối Linux bạn đang sử dụng.
Bạn không cần phải là một chuyên gia mạng để tận dụng những điều chỉnh DNS này. Chỉ một hành động đơn giản như chuyển đổi từ DNS mặc định của ISP sang Cloudflare hoặc Google cũng có thể mang lại thời gian tải nhanh hơn, giảm tình trạng giật lag và thậm chí cải thiện quyền riêng tư trực tuyến của bạn.
