Chiếc laptop cũ của tôi vẫn hoạt động tốt, nên việc thay thế nó chỉ vì thiếu GPU chuyên dụng có vẻ là một sự lãng phí. Tôi luôn biết rằng eGPU (card đồ họa gắn ngoài) tự lắp tồn tại, nhưng tôi đã né tránh chúng vì nghĩ rằng việc xây dựng sẽ mất quá nhiều công sức – tôi đã lầm.
Tại Sao Tôi Chọn Tự Xây Dựng eGPU?
Quyết định tự xây dựng eGPU (External GPU) hoàn toàn xuất phát từ tính thực tế. Chiếc Lenovo X1 Carbon của tôi vẫn hoạt động rất tuyệt vời cho các tác vụ viết lách, duyệt web và hầu hết công việc văn phòng. Tuy nhiên, ngay khi tôi thử chơi bất kỳ tựa game nào nặng hơn các game indie cơ bản, hoặc khi tôi cần chỉnh sửa các đoạn phim QHD, những giới hạn về hiệu năng đồ họa của máy trở nên rõ ràng.
Tôi đã cân nhắc mua một chiếc laptop gaming, nhưng điều đó giống như việc vung tiền vào một vấn đề không cần đến giải pháp đắt đỏ như vậy. Hơn nữa, nhiều laptop gaming rất nặng, thời lượng pin ngắn hơn, và tôi yêu thích tính di động của chiếc laptop hiện tại. X1 Carbon của tôi vừa vặn hoàn hảo trong túi xách, luôn chạy êm ái và cung cấp thời lượng pin kéo dài cả ngày.
Giải pháp eGPU tự lắp mang lại sự thỏa hiệp hoàn hảo. Tôi có được hiệu năng đồ họa gần như của máy tính để bàn khi cần, nhưng vẫn có thể dễ dàng mang laptop ra quán cà phê mà không phải mang theo một cỗ máy gaming cồng kềnh. Thêm vào đó, việc tự xây dựng hệ thống của riêng tôi tốn kém ít hơn đáng kể so với việc mua một bộ vỏ eGPU dựng sẵn từ các nhà sản xuất lớn.
Điểm mấu chốt đến khi tôi nhận ra mình đã dành quá nhiều thời gian để quản lý nhiều thiết bị. Trước khi có dock eGPU, tôi phải cắm bốn hoặc năm sợi cáp khác nhau mỗi khi ngồi vào bàn làm việc. Giờ đây, tôi chỉ cần cắm một sợi cáp Thunderbolt 4 và mọi thứ hoạt động. Dock xử lý màn hình của tôi, sạc laptop và cung cấp tất cả các cổng cần thiết cho các thiết bị ngoại vi.
Hướng Dẫn Chi Tiết Từng Bước Lắp Đặt eGPU Của Riêng Bạn
Có một vài điều bạn cần biết về eGPU trước khi bắt đầu xây dựng. Tuy nhiên, nếu bạn chủ yếu tìm kiếm sự linh hoạt, giống như tôi, thì việc xây dựng một eGPU có thể là giải pháp tốt nhất.
Các Linh Kiện Cần Thiết Để Xây Dựng Một Hệ Thống eGPU
Các linh kiện thiết yếu để tự lắp eGPU tại nhà, bao gồm card đồ họa, bộ nguồn và dock eGPU Thunderbolt.
Việc xây dựng một eGPU chỉ đòi hỏi một vài linh kiện chính:
- Card đồ họa (Graphics Card): Tôi chọn một chiếc RTX 2070 vì tôi đã có sẵn, nhưng bất kỳ card đồ họa để bàn nào cũng hoạt động, tùy thuộc vào nhu cầu hiệu năng và ngân sách của bạn.
- Bộ nguồn (Power Supply Unit – PSU): Tôi đã sử dụng một PSU Seasonic Focus 500W ITX, đủ cung cấp năng lượng cho hầu hết các card đồ họa. Bạn có thể sử dụng gần như bất kỳ PSU nào mà bạn có. Hầu hết các dock eGPU hiện nay đều cung cấp các giá đỡ có thể chứa hầu hết các PSU tiêu chuẩn.
- Dock eGPU: Tôi đang sử dụng Dock GPU Thunderbolt TH3P4 với tùy chọn cung cấp nguồn 85W, đóng vai trò là nền tảng. Trừ khi laptop của bạn có cổng OCulink, việc mua một dock eGPU Thunderbolt sẽ là lựa chọn tiện lợi nhất.
- Cáp Thunderbolt: Thường đi kèm với dock, cáp này xử lý cả dữ liệu và cấp nguồn. Nếu bạn định tự mua, hãy nhớ rằng cáp USB-C và Thunderbolt không phải lúc nào cũng giống nhau. Đảm bảo kiểm tra thông số kỹ thuật của cáp.
- Phần mềm Thunderbolt Control Center: Có sẵn từ Microsoft Store để quản lý kết nối.
- Trình điều khiển GPU (GPU Drivers): Tải xuống các trình điều khiển mới nhất từ NVIDIA hoặc AMD, tùy thuộc vào card đồ họa của bạn.
Tổng chi phí cho thiết lập của tôi sẽ vào khoảng 430 USD (bao gồm GPU và PSU), rẻ hơn đáng kể so với việc mua một bộ vỏ eGPU dựng sẵn và một card đồ họa. Hầu hết các giải pháp eGPU thương mại bắt đầu từ 300 USD chỉ cho bộ vỏ, chưa bao gồm card đồ họa. Tất nhiên, nếu bạn đã có sẵn GPU và PSU dự phòng, bạn sẽ chỉ phải trả tiền cho dock, khoảng 120 USD. Bạn cũng có thể tìm thấy các dock rẻ hơn, nhưng tôi chọn dock TH3P4 vì nó bao gồm tính năng cấp nguồn tích hợp và hỗ trợ kết nối nối tiếp các thiết bị Thunderbolt bổ sung.
Lắp Ráp và Cấu Hình eGPU: Đơn Giản Hơn Bạn Tưởng
Việc thiết lập eGPU có vẻ khó khăn, nhưng bạn sẽ thấy nó đơn giản hơn nhiều so với những gì hầu hết mọi người mong đợi. Bạn sẽ không cần phải đụng chạm đến phần mềm phức tạp hoặc các cài đặt ẩn. Chỉ cần lắp ráp các bộ phận, cài đặt trình điều khiển và bạn sẽ sẵn sàng.
Bắt đầu bằng cách chuẩn bị dock eGPU của bạn. Gắn giá đỡ, nơi sẽ giữ cố định cả card đồ họa và bộ nguồn của bạn. Giá đỡ này đảm bảo không có gì bị lỏng lẻo khi bạn bắt đầu sử dụng.
Thao tác gắn giá đỡ (mounting bracket) vào dock eGPU TH3P4, bước đầu tiên trong quá trình lắp ráp.
Sau khi đã gắn giá đỡ, hãy cố định bộ nguồn. Tốt nhất là đặt PSU sao cho quạt hướng ra ngoài, đảm bảo GPU của bạn không cản trở luồng khí khi eGPU được lắp ráp hoàn chỉnh.
Bây giờ hãy lấy card đồ họa của bạn và nhẹ nhàng trượt nó vào khe PCIe trên dock. Khi nó đã thẳng hàng và được đặt chắc chắn, hãy cố định nó vào giá đỡ bằng một con ốc để giữ cho nó vững chắc.
Gắn chặt card đồ họa (GPU) vào khe PCIe và cố định bộ nguồn (PSU) trên khung giá đỡ của dock eGPU, đảm bảo ổn định.
Bước tiếp theo là cắm tất cả các cáp nguồn của bạn. Kết nối cáp 24-pin (mainboard) vào dock, thêm cáp 4+4-pin (CPU) để sạc thiết bị ngoại vi, và sau đó gắn cả hai đầu nối PCIe 8-pin và 6+2 vào chính GPU. Kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo mọi kết nối đều chắc chắn.
Kết nối các cáp nguồn cần thiết từ bộ nguồn vào dock eGPU và card đồ họa, bao gồm cáp 24-pin và PCIe.
Khi phần cứng đã được đặt đúng vị trí, hãy chuyển sang laptop của bạn. Tải xuống và cài đặt Thunderbolt Control Center từ Microsoft Store. Ứng dụng này giúp máy tính của bạn nhận diện và quản lý tất cả các thiết bị Thunderbolt, giúp việc kết nối eGPU trở nên dễ dàng.
Bây giờ, lấy cáp Thunderbolt của bạn và kết nối eGPU với laptop. Đảm bảo rằng bạn kết nối cáp vào cổng Thunderbolt của laptop (cổng có biểu tượng Thunderbolt) chứ không phải cổng USB-C thông thường. Một eGPU yêu cầu giao thức Thunderbolt, vốn không có trong tất cả các cáp sử dụng giao diện USB-C.
Mở Thunderbolt Control Center. eGPU mới của bạn sẽ hiển thị gần như ngay lập tức. Nếu nó không tự động kết nối, bạn có thể nhấp vào Connect và đặt tùy chọn thành Always connect. Bằng cách đó, bạn sẽ không phải phê duyệt kết nối mỗi khi bạn kết nối dock.
Giao diện ứng dụng Thunderbolt Control Center hiển thị tùy chọn "Luôn kết nối" để tự động nhận diện và kích hoạt eGPU với laptop.
Tiếp theo, truy cập trang web của NVIDIA hoặc AMD để tải xuống các trình điều khiển mới nhất cho card đồ họa của bạn. Cài đặt chúng, và tìm biểu tượng bảng điều khiển GPU xuất hiện trong khay hệ thống của bạn. Nếu bạn thấy nó, mọi thứ đã sẵn sàng. Tất nhiên, bạn cũng có thể cài đặt GPU-Z để kiểm tra xem mọi thứ có hoạt động với eGPU hay không.
Kiểm tra thông số card đồ họa RTX 2070 được kết nối qua eGPU bằng phần mềm GPU-Z, xác nhận hoạt động ổn định.
Để có kết quả tốt nhất, hãy kết nối màn hình ngoài của bạn trực tiếp với các cổng xuất video của eGPU. Điều này đảm bảo tất cả công việc nặng nhọc được thực hiện bởi GPU để bàn của bạn thay vì đồ họa tích hợp của laptop. Bạn sẽ thấy hiệu suất tăng đáng kể ngay lập tức trong các ứng dụng sáng tạo nặng và khi sử dụng màn hình độ phân giải cao.
Bạn có thể mong đợi toàn bộ quá trình mất khoảng hai mươi đến ba mươi phút, phần lớn thời gian đến từ việc lắp ráp phần cứng. Phần mềm rất nhanh và tự động. Sau khi trình điều khiển của bạn cài đặt xong, bạn đã sẵn sàng tận hưởng thiết lập nâng cấp của mình.
eGPU Dock: Hơn Cả Một Giải Pháp Chơi Game
Hệ thống eGPU hoàn chỉnh với các thiết bị ngoại vi như bàn phím và chuột được kết nối qua các cổng USB trên dock, minh họa tính năng hub đa năng.
Ngoài việc tăng cường hiệu năng đồ họa rõ rệt, dock eGPU của tôi đã thay đổi cách tôi làm việc tại bàn làm việc. Khả năng cấp nguồn 85W có nghĩa là laptop của tôi được sạc khi kết nối, vì vậy tôi không bao giờ phải lo lắng về thời lượng pin trong các buổi chơi game kéo dài hoặc các dự án công việc đòi hỏi cường độ cao.
Dock hoạt động tốt với các thiết bị chơi game cầm tay và mini PC có hỗ trợ Thunderbolt. Khi một người bạn ghé thăm, họ có thể mang laptop hoặc thiết bị chơi game cầm tay của mình; tôi cho họ dùng eGPU, còn tôi dùng PC để bàn. Bằng cách này, cả hai chúng tôi đều có thể chơi game co-op cùng nhau.
Khả năng mở rộng cổng dễ dàng biến dock eGPU trở thành một trong những trạm kết nối tốt nhất mà bạn có thể có được hiện nay. Dock eGPU của tôi bao gồm nhiều cổng USB, tôi sử dụng chúng cho bàn phím, chuột và các thiết bị ngoại vi khác. Trước đây, tôi liên tục hết cổng trên laptop và phải sử dụng một hub USB riêng. Giờ đây, một sợi cáp Thunderbolt là tất cả những gì laptop của tôi cần.
Nhìn chung, việc thiết lập này mang lại cảm giác thực sự là “plug-and-play” nhờ ứng dụng Thunderbolt Control Center. Khi tôi đến bàn làm việc, tôi cắm một sợi cáp và trong vòng vài giây, tôi có quyền truy cập vào một card đồ họa rời, một màn hình lớn hơn và tất cả các thiết bị ngoại vi của mình. Khi tôi cần rời đi, tôi ngắt kết nối an toàn qua phần mềm và mang laptop đi.
Việc tự xây dựng eGPU đã trở thành một trong những dự án công nghệ DIY thỏa mãn nhất mà tôi từng hoàn thành. Nó đã giải quyết các vấn đề hiệu năng đồ họa của tôi mà không buộc tôi phải đánh đổi tính di động hay chi tiêu một khoản tiền lớn cho một chiếc laptop mới. Thiết lập này mang lại cho tôi sự linh hoạt để xử lý các tác vụ đồ họa chuyên sâu khi cần và vẫn giữ được tính di động khi tôi di chuyển.
