Tôi từng nghĩ rằng việc sử dụng các dịch vụ lưu trữ ảnh đám mây miễn phí là đủ tốt để cất giữ tất cả hình ảnh của mình. Tuy nhiên, tôi nhanh chóng nhận ra những dịch vụ này tồn tại nhiều hạn chế đáng kể, đặc biệt là về bảo mật và sự ổn định. Giờ đây, tôi áp dụng một phương pháp an toàn và đáng tin cậy hơn để lưu trữ ảnh, và việc chuyển đổi này thực sự dễ dàng hơn bạn nghĩ.
Vì Sao Tôi Không Còn Tin Tưởng Lưu Trữ Ảnh Đám Mây Miễn Phí Cho Ảnh Cá Nhân
Lưu trữ ảnh đám mây miễn phí từng là một giải pháp lý tưởng: tiện lợi, dễ truy cập và không tốn phí. Tuy nhiên, với những lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu và các vấn đề về độ tin cậy, việc sử dụng đám mây miễn phí để lưu trữ ảnh không còn an toàn hoặc khả thi như vẻ ngoài của nó.
Lo Ngại Về Quyền Riêng Tư Dữ Liệu
Màn hình cài đặt quyền riêng tư và dữ liệu trên iPhone 14 Pro, minh họa lo ngại bảo mật khi lưu trữ ảnh đám mây.
Ai mà không muốn được sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây miễn phí? Các công ty công nghệ lớn như Google, Microsoft và Apple đều cung cấp dịch vụ này và cam kết bảo mật, quyền riêng tư mạnh mẽ. Tuy nhiên, những rủi ro về quyền riêng tư khi giao dữ liệu cho các công ty công nghệ đã được ghi nhận rõ ràng.
Ví dụ, vào năm 2021, Apple từng đối mặt với sự phản đối khi công bố kế hoạch quét ảnh iCloud Photos để phát hiện tài liệu lạm dụng tình dục trẻ em (CSAM). Trước làn sóng phản ứng dữ dội, Apple đã tạm dừng triển khai và đến tháng 12 năm 2022, chính thức từ bỏ kế hoạch này. Google cũng phải đối mặt với phản ứng tương tự vào năm 2025 khi các báo cáo xuất hiện về việc họ triển khai một tính năng quét ảnh người dùng trên các thiết bị Android mà không có sự đồng ý rõ ràng, dẫn đến chỉ trích rộng rãi và đặt ra câu hỏi về quyền riêng tư của người dùng.
Việc biết rằng chính những công ty cung cấp dịch vụ lưu trữ đám mây miễn phí có thể âm thầm quét dữ liệu của bạn dưới chiêu bài “an toàn” khiến tôi nghi ngờ động cơ của họ. Mặc dù tôi không bận tâm một mức độ giám sát nhất định để đảm bảo an ninh, ý tưởng về một gã khổng lồ công nghệ truy cập vào các tệp của tôi mà không có sự đồng ý rõ ràng khiến tôi cảm thấy bất an. Hơn nữa, rủi ro của lưu trữ đám mây miễn phí không đáng để đánh đổi khi bạn nhận ra rằng “miễn phí” thực chất lại rất hạn chế.
Giới Hạn Dung Lượng Lưu Trữ
Giao diện quản lý dung lượng lưu trữ Google One, cho thấy giới hạn dung lượng và cách phân bổ dữ liệu.
Các dịch vụ như Google Drive, OneDrive và Dropbox đều chỉ cung cấp một lượng không gian giới hạn nếu không sử dụng gói trả phí. Chẳng hạn, Google Drive tặng bạn 15GB, trong khi Dropbox chỉ bắt đầu với 2GB. Dung lượng đó có thể đủ cách đây nhiều năm, nhưng với ảnh chụp từ điện thoại thông minh ngày nay có dung lượng từ 2-8MB mỗi bức, không gian đó sẽ đầy lên rất nhanh. Ngay cả giới hạn 15GB của Google cũng không thực sự hào phóng như nó nghe, vì nó được chia sẻ giữa Gmail, Google Photos và các dịch vụ Google Workspace khác.
Mặc dù kích thước tệp ngày càng lớn và chi phí lưu trữ ngày càng rẻ, những giới hạn dung lượng miễn phí này đã không được cập nhật trong vài năm qua. Dung lượng nhỏ khiến việc sử dụng lưu trữ đám mây miễn phí trở nên khó khăn như một giải pháp lưu trữ khả thi khi bạn có quá nhiều tệp cần giữ. Thay vì sử dụng các dịch vụ đám mây vì sự tiện lợi, bạn lại phải dành nhiều thời gian hơn để sắp xếp, tải xuống và xóa ảnh chỉ để tiếp tục lưu trữ hình ảnh của mình trên đám mây.
Rủi Ro Mất Dữ Liệu & Hỗ Trợ Kém
Một vấn đề khác với lưu trữ đám mây miễn phí là rủi ro mất dữ liệu. Không giống như các tùy chọn trả phí, các dịch vụ đám mây miễn phí có thể không đảm bảo cùng một mức độ tin cậy, và khi có sự cố, bạn có thể mất quyền truy cập vào dữ liệu của mình. Trong một số trường hợp cực đoan, việc mất mát đó có thể là vĩnh viễn, đặc biệt nếu bạn không có chiến lược sao lưu dự phòng.
Một rủi ro khác là tính chất không thể đoán trước của các dịch vụ này. Các nhà cung cấp lưu trữ đám mây miễn phí có thể đóng cửa mà không có bất kỳ cảnh báo nào, buộc người dùng phải vội vàng khôi phục dữ liệu của họ. Lấy ví dụ về việc đóng cửa Nirvanix vào năm 2013 – người dùng chỉ có thời gian hạn chế để chuyển các tệp của họ, cho thấy dữ liệu của bạn có thể dễ bị tổn thương đến mức nào khi chỉ được lưu trữ ở một nơi.
Ngoài những vấn đề này, lưu trữ đám mây miễn phí thường đi kèm với rất ít hoặc không có hỗ trợ khách hàng. Vì vậy, nếu bạn gặp vấn đề khi truy cập hoặc truy xuất dữ liệu của mình, bạn hầu như phải tự giải quyết. Việc thiếu hỗ trợ này có thể biến những vấn đề đơn giản thành những rắc rối tốn thời gian và gây khó chịu.
Giải Pháp Mới Của Tôi: Lưu Trữ Ảnh Nội Bộ (Local Storage)
Giao diện hệ điều hành TrueNAS Scale, nền tảng để xây dựng hệ thống NAS tự làm cho việc lưu trữ ảnh cục bộ.
Với những lo ngại ngày càng tăng về lưu trữ đám mây miễn phí, tôi đã quyết định kiểm soát các tệp kỹ thuật số và quyền riêng tư của mình bằng cách chuyển sang một thiết lập lưu trữ nội bộ (local storage) toàn diện hơn. Hệ thống của tôi bao gồm một NAS (Network Attached Storage – Bộ lưu trữ gắn mạng), một vài ổ cứng ngoài và các thẻ nhớ SD mà tôi sử dụng với máy ảnh mirrorless của mình.
Tôi đã tận dụng chiếc laptop cũ của mình để biến nó thành một NAS tự làm bằng cách sử dụng TrueNAS Scale. Máy chủ cục bộ này mang lại sự tiện lợi như đám mây, cho phép tôi xem, tải lên và tải xuống ảnh của mình từ bất cứ đâu. Tôi cũng chạy một ứng dụng mã nguồn mở có tên Immich. Ứng dụng này giúp NAS của tôi phù hợp hơn để lưu trữ hình ảnh bằng cách cung cấp hỗ trợ cải thiện cho việc hiển thị và quản lý cả ảnh và video.
Để tăng cường khả năng dự phòng, tôi sao lưu NAS sang một ổ cứng ngoài được kết nối qua USB. Tôi sao chép các bản chụp nhanh bằng cách sử dụng hệ thống tệp ZFS, hệ thống này chỉ sao chép dữ liệu mới hoặc đã thay đổi. Điều đó làm cho mỗi lần sao lưu sau lần đầu tiên nhanh hơn rất nhiều. Tôi cập nhật ổ đĩa hàng tháng, hoặc ngay lập tức sau khi tải lên những bức ảnh mới quan trọng.
Tôi không chỉ lưu những bức ảnh chụp bằng máy ảnh của mình vào NAS mà còn giữ các tệp gốc trên các thẻ nhớ SD mà tôi sử dụng cho mỗi chuyến đi hoặc sự kiện đặc biệt. Thẻ nhớ SD không đắt, vì vậy tôi thường mua một chiếc cho mỗi dịp và dán nhãn ghi ngày tháng và địa điểm. Sau đó, tôi chuyển ảnh sang cả NAS và ổ cứng ngoài của mình.
Tùy thuộc vào sự kiện, tôi thấy rằng một thẻ nhớ SD 16GB đến 64GB thường là đủ. Tôi cũng không bận tâm đến các loại thẻ tốc độ cực cao. Vì tôi chủ yếu chụp ở tốc độ màn trập chậm, thẻ UHS-I hoạt động tốt với tôi. Tất nhiên, nếu bạn chụp ở độ phân giải siêu cao hoặc sử dụng chế độ chụp liên tục, bạn sẽ cần các thẻ SD dung lượng cao hơn với tốc độ ghi nhanh hơn.
Tổng cộng, tôi dựa vào ba phương pháp sao lưu này. Nếu một thiết bị gặp lỗi hoặc một phương pháp gặp sự cố, tôi vẫn có các bản sao khác để dự phòng. Tôi kiểm tra thiết bị của mình thường xuyên và cập nhật mọi thứ khi cần thiết.
Tôi có quyền truy cập vào một tài khoản Google One được chia sẻ, nhưng với chỉ 100GB chia sẻ giữa năm người, không gian bị hạn chế. Vì vậy, tôi chỉ lưu trữ một vài thư mục với những kỷ niệm quan trọng nhất của mình. Nó không đủ để phục vụ như giải pháp lưu trữ ảnh chính, nhưng nó cung cấp cho tôi một không gian nhỏ để sao lưu thiết yếu.
Vì Sao Vẫn Nên Dùng Lưu Trữ Đám Mây Trả Phí
Điện thoại thông minh hiển thị ứng dụng Google One trong túi quần, minh họa dịch vụ lưu trữ đám mây trả phí cho sao lưu ảnh.
Ngay cả khi đã có các giải pháp lưu trữ nội bộ đáng tin cậy, tôi vẫn khuyên bạn nên trả phí cho lưu trữ đám mây, đặc biệt nếu dữ liệu của bạn thực sự quan trọng. Mặc dù lưu trữ cục bộ mang lại cho bạn quyền kiểm soát và sự an tâm, nhưng chúng vẫn có một lỗ hổng lớn – tất cả chúng đều được lưu trữ ở cùng một vị trí vật lý. Nếu có thảm họa xảy ra tại nhà, tất cả ảnh của bạn có thể bị mất cùng lúc. Ngoài ra, chỉ đơn thuần đồng bộ ảnh của bạn lên đám mây mà không có bản sao cục bộ là không đủ. Hãy nhớ rằng, việc đồng bộ hóa và sao lưu dữ liệu của bạn không giống nhau.
Đó là lúc quy tắc sao lưu 3-2-1 trở nên thiết yếu. Bạn nên có ít nhất ba bản sao dữ liệu của mình, được lưu trữ trên hai loại phương tiện khác nhau, với một bản được giữ ở ngoài trang web hoặc trên đám mây. Một dịch vụ lưu trữ đám mây trả phí là cách thực tế nhất để đáp ứng yêu cầu cuối cùng đó và bảo vệ các tệp của bạn khỏi những điều bất ngờ.
Tôi không coi lưu trữ đám mây trả phí là một sự thay thế hoàn toàn cho các bản sao lưu cục bộ, nhưng như một lưới an toàn cuối cùng, thật khó để đánh bại. Việc có những kỷ niệm quan trọng nhất của tôi được lưu trữ ngoài trang web giúp tôi bớt đi một điều phải lo lắng. Một khoản phí đăng ký nhỏ cảm thấy đáng giá khi nó có nghĩa là tôi được bảo vệ từ mọi góc độ.
Lưu trữ đám mây miễn phí có thể tiện lợi, nhưng nó không đáng để đánh đổi về quyền riêng tư, độ tin cậy và quyền kiểm soát. Bằng cách tự quản lý các bản sao lưu và sử dụng lưu trữ đám mây trả phí một cách tiết kiệm, tôi đã xây dựng một hệ thống giúp ảnh của mình an toàn theo cách riêng của tôi. Cuối cùng, sự an tâm tốt hơn là “miễn phí.”
