Là một người dùng Gmail trung thành suốt nhiều năm, tôi đã quyết định tạo tài khoản Proton Mail với hy vọng chuyển đổi hoàn toàn sang một dịch vụ email tập trung vào quyền riêng tư. Dù việc sử dụng một nhà cung cấp email mã hóa như Proton Mail nghe có vẻ lý tưởng, tôi nhanh chóng vấp phải những trở ngại khiến mình phải từ bỏ ý định này. Dưới đây là những lý do cụ thể.
1. Sự Bất Tiện Trong Trải Nghiệm Hàng Ngày
Khi chuyển từ Gmail sang Proton Mail, tôi đã lường trước một chút về thời gian làm quen với giao diện mới. Tôi ban đầu nghĩ rằng quá trình chuyển đổi sẽ suôn sẻ, đặc biệt sau khi đọc về cách Proton Mail đã tinh giản trải nghiệm người dùng của họ. Tuy nhiên, điều tôi không lường trước được là mình sẽ phải từ bỏ bao nhiêu tiện ích. Lấy ví dụ về việc sắp xếp email. Gmail tự động phân loại email vào các tab như Chính, Xã hội, Diễn đàn, Quảng cáo và Cập nhật, giúp hộp thư đến của tôi luôn gọn gàng, đặc biệt khi có một lượng lớn email đến hàng ngày.
Giao diện hộp thư đến Proton Mail trên web, minh họa việc thiếu tính năng phân loại tự động email.
Trong Proton Mail, điều này không diễn ra tự động. Thay vào đó, tôi phải tự thiết lập các bộ lọc tùy chỉnh để email có những đặc điểm nhất định sẽ được chuyển vào một thư mục hoặc gắn nhãn phù hợp. Cách này vẫn hoạt động, nhưng sẽ tuyệt vời hơn nếu Proton có thể cung cấp các quy tắc mặc định và cho phép người dùng muốn tùy chỉnh thêm. Proton Mail được biết đến là một trong những dịch vụ email tốt nhất để chặn thư rác, vậy nên việc phân loại email không phải là một vấn đề quá lớn đối với họ, phải không?
Đó chỉ là một ví dụ. Proton Mail còn thiếu sót ở nhiều khía cạnh khác, khiến tôi khó lòng gắn bó mặc dù đã có tài khoản. Chẳng hạn, tính năng danh bạ chưa có hỗ trợ đồng bộ với các ứng dụng danh bạ mặc định (mặc dù công ty có kế hoạch ra mắt trong tương lai nhưng chưa có lộ trình cụ thể). Và ngay cả một tính năng đơn giản như tìm kiếm cũng không hoạt động hiệu quả như Gmail, điều này thực sự đáng thất vọng.
Tôi đã tìm kiếm giải pháp trên diễn đàn r/ProtonMail và nhận ra cách duy nhất là sử dụng Proton Mail Bridge (dành riêng cho người dùng trả phí) và một ứng dụng bên thứ ba như Thunderbird. Nhưng thực sự, tôi cần một giải pháp đơn giản mà không đòi hỏi nhiều thao tác phức tạp như vậy.
2. Thách Thức Khi Mời Bạn Bè Cùng Chuyển Đổi
Một trong những điểm bán hàng lớn nhất của Proton Mail là mã hóa đầu cuối, hứa hẹn giữ email của bạn riêng tư, không chỉ khỏi tin tặc mà ngay cả khỏi chính công ty. Đây chính là lý do ban đầu tôi quyết định chuyển từ Gmail sang Proton Mail. Đó là một tính năng tuyệt vời, nhưng nó đi kèm với một điều kiện: mã hóa đầu cuối chỉ hoạt động khi cả người gửi và người nhận đều sử dụng Proton Mail.
Để tận hưởng mức độ riêng tư đó, tôi phải thuyết phục bạn bè và đồng nghiệp chuyển sang Proton Mail, một việc không hề dễ dàng. Thật khó để khiến mọi người từ bỏ các dịch vụ quen thuộc của họ để sử dụng một cái gì đó khác, và tệ hơn nữa, việc chấp nhận một ứng dụng hoàn toàn mới chỉ để trao đổi tin nhắn riêng tư không phải là một điều hấp dẫn.
Nhưng sau đó tôi phát hiện ra rằng họ không cần phải chuyển đổi, vì Proton Mail có tùy chọn gửi email mã hóa đầu cuối đến các nhà cung cấp khác bằng cách thêm bảo vệ mật khẩu. Tuy nhiên, điều này nhanh chóng trở nên rắc rối vì nó làm tăng thêm sự phức tạp cho một trải nghiệm vốn dĩ rất đơn giản. Và bạn có thể chắc chắn rằng nó không diễn ra suôn sẻ.
PGP (Pretty Good Privacy) là phương án cuối cùng, nhưng lại không phải là lựa chọn khả thi vì không phải ai cũng am hiểu công nghệ. Kế hoạch di chuyển của tôi tiếp tục sụp đổ.
3. Hạn Chế Về Khả Năng Tích Hợp Hệ Sinh Thái
Một điều mà tôi không thực sự đánh giá cao trước khi chuyển sang Proton Mail là tài khoản Gmail của tôi đã được tích hợp chặt chẽ với mọi thứ khác mà tôi sử dụng. Gmail của tôi không chỉ là một hộp thư đến cho các email. Đó là trung tâm của một hệ sinh thái dịch vụ hoàn chỉnh.
Các dịch vụ trong hệ sinh thái của Proton bao gồm Mail, Drive, Calendar, VPN và Pass.
Chắc chắn, Proton đã liên tục bổ sung thêm nhiều dịch vụ để cung cấp một bộ công cụ hoàn chỉnh tương tự như những gì bạn có trong Gmail, nhưng chúng không liền mạch bằng. Lấy ví dụ về Proton Drive. Đúng, đó là dịch vụ lưu trữ đám mây của Proton, nhưng nó không hoạt động song song với Proton Mail.
Ví dụ, nếu tôi nhận được một tệp đính kèm trong email, tôi không thể lưu nó trực tiếp vào Proton Drive trừ khi tôi tải xuống trước và sau đó tải lên lại. Một sự khó chịu khác là không thể tạo cuộc họp trực tiếp từ Proton Mail như tôi có thể làm trong Gmail.
4. Tương Thích Hạn Chế Với Ứng Dụng Bên Thứ Ba
Một vấn đề khác mà tôi gặp phải sau khi chuyển sang Proton Mail là khả năng tương thích hạn chế của nó với các công cụ kỹ thuật số khác mà tôi sử dụng hàng ngày. Vì lý do bảo mật, việc Proton Mail không hoạt động tốt với hầu hết các ứng dụng và dịch vụ của bên thứ ba là điều hợp lý, nhưng đây là điều tôi không hề chuẩn bị trước khi thực hiện chuyển đổi.
Tôi nhanh chóng nhận ra rằng mặc dù Proton cung cấp một dịch vụ email đầy đủ với một hệ sinh thái xung quanh nó, tất cả chúng đều tồn tại trong một “vườn có tường bao” với khả năng tích hợp hạn chế với các công cụ của bên thứ ba. Không giống như Gmail, không có sự tích hợp nào với các ứng dụng mà tôi sử dụng hàng ngày, như Slack, Todoist, Notion và Google Calendar. Và nếu bạn là người hâm mộ tự động hóa, hãy quên nó đi vì không có hỗ trợ gốc, và các công cụ như Zapier và IFTTT không được hỗ trợ.
Và vì không có hỗ trợ cho các giao thức email phổ biến như IMAP hoặc SMTP, tôi không thể thêm Proton Mail vào ứng dụng email yêu thích của mình để có một quá trình chuyển đổi liền mạch. Lựa chọn duy nhất ở đây là Proton Mail Bridge, không chỉ dành riêng cho người dùng trả phí mà tệ hơn, chỉ khả dụng trên máy tính để bàn.
Proton Mail là một lựa chọn vững chắc nếu bạn đang tìm kiếm một dịch vụ email được mã hóa. Tôi muốn có sự riêng tư và Proton Mail đã thực hiện được điều đó, nhưng tôi không chuẩn bị cho những đánh đổi. Mặc dù tôi vẫn sẽ giữ tài khoản Proton Mail của mình, tôi sẽ vẫn gắn bó với Gmail cho các giao tiếp hàng ngày và chỉ sử dụng Proton Mail khi quyền riêng tư thực sự quan trọng.
